Je kunt niet naar een wolk wijzen en zeggen: Hé, die wolk heb ik gisteren ook gezien. Een wolk is uiteraard ‘iets’. Je kunt er alleen geen stempel op drukken in de zin van: deze wolk is van de kustplaats ‘s-Gravenzande. Zo was John Cage wel degelijk een componist, hij was alleen geen gewone componist. Zijn componeren was vaak het resultaat van vooropgezette spelregels, van waaruit de muziek
… zich als het ware ontwikkelde als wolkenformaties. In Hymns and Variations (1979) trok hij twee traditionele hymnen uit elkaar. En wel zo dat de harmonieën even herkenbaar als vervreemd hun eigen gang gaan. De overige stukken zijn zogenaamde ‘number pieces’, waarbij de titel het aantal uitvoerenden aangeeft. De partituur van zo’n number piece is feitelijk een vooropgezet raster waarin tonen of klanken zich manifesteren. In Four6 zijn de specifieke klankeffecten (koeren, pruttelen, mekkeren, miauwen, fluiten...) gekozen door de zangers zelf. Het stramien waarin het zich beweegt, is echter dat van John Cage. Hij zou het denk ik wel gewaardeerd hebben als mensen de slappe lach krijgen van zo'n zen-achtig pandemonium. Toch is ook deze 'muziek' met zijn lange lijnen en adem wel degelijk muziek, alsof je je als Jona in een walvis bevindt. (HJ)meer
