Begin jaren zeventig viel heel Amerika als een blok voor de vijf broertjes Jackson. Inderdaad heel Amerika, want Jackie, Tito, Jermaine, Marlon en Michael Jackson vormden de eerste zwarte jongensgroep die een blank publiek wisten te bereiken. Dat was niet alleen vanwege de danspasjes en kleurrijke kleding, want de beste liedjesschrijvers van Motown schreven voor The Jackson 5. De eerste vier singles van de groep schoten allemaal door naar de eerste positie van de Amerikaanse hitlijst. Vele jaren later werd bekend hoe vader Joseph Jackson zijn zonen drilde om tot deze uitzonderlijke prestaties te komen. Michael Jackson verzuchtte later wel eens dat hij daarom nooit kind was geweest. In 1975 verhuisde de groep naar het CBS-label. De naam werd veranderd in The Jacksons, net als het geluid van de groep (disco in plaats van soul).
meerDe blanke dertiger Bill Haley was in 1956 een onverwachte rock-'n-rollheld. Toch wist hij als eerste een wereldwijde rock-'n-rollhit te scoren met het aanstekelijke Rock Around The Clock. Andere bekende liedjes waren Shake, Rattle & Roll en See You Later Alligator. Tussen 1954 en 1958 waren Bill Haley en zijn groep The Comets een van de meest omstreden groepen ter wereld. Mede vanwege het feit dat hij zijn eigen nummers niet schreef, wist Haley niet uit te groeien tot een popicoon. Nadat de rock-'n-rollrage was overgewaaid, raakte de zanger in de vergetelheid en aan de drank. Hij overleed in 1981 aan een hersentumor.
“Vóór Elvis was er niets”, sprak John Lennon ooit. Een overdreven stelling, maar Elvis Presleys plotselinge beroemdheid, halverwege de jaren vijftig, ontketende een muzikale en sociale revolutie waarvan de impact nog altijd wordt gevoeld. De charmante jongeman uit Tupelo, Mississippi werd ontdekt door labelbaas Sam Phillips van Sun Records. Phillips nam de jonge zanger onder zijn hoede, wat resulteerde in de eerste single That’s All Right (Mama). De rest van het verhaal is goed vastgelegd. Elvis veroverde de hitlijsten en won later ook het bioscooppubliek voor zich. Presley was een ware ‘king’ en zijn unieke mix van country, pop en rhythm & blues was de hoeksteen van de rock-'n-roll.
Er bestaan maar weinig muzikanten in de moderne popmuziek die werkelijk ‘geniaal’ kunnen worden genoemd, maar in het geval van Ray Charles is deze typering terecht. Zijn oorspronkelijke manier van zingen, met invloeden uit zowel gospel als popmuziek, heeft nadien talloze grote zangers geïnspireerd. In zijn lange, productieve carrière als platenartiest, die begon in 1949, was Charles misschien wel de beste vertolker van popmuziek van na de oorlog. Als begaafd pianist, songwriter en vocalist werd hij een meester in iedere stijl die hij aanpakte, zoals rhythm-and-blues, country, blues en soul. De man die onuitwisbare rhythm-and-bluesklassiekers schreef als I Got A Woman en What’d I Say overleed in 2004 als een meervoudig legende. Datzelfde jaar zorgde een opvallende acteerprestatie van Jamie Foxx, in de biografische film Ray, voor een waardig cineastisch eerbetoon.
Geen enkele band heeft ooit dezelfde impact gehad als deze vier jongens uit Liverpool. The Beatles veranderden de popmuziek en cultuur voor altijd, in een tijdsbestek van acht jaar en met meer dan een dozijn albums. Ze waren de onbetwiste aanvoerders van de Britse Invasie van de jaren zestig en hervormden tijdens hun korte bestaan de rock-‘n-roll. Naast hun fantastische muzikale productiviteit en ongekende, wereldwijde sterrendom waren
John,
Paul,
George en
Ringo verantwoordelijk voor menige – grote en kleine - revolutie in de popmuziek: het schrijven van eigen songmateriaal, het uitbreiden van studiomogelijkheden, het maken van films bij hun muziek, het afdrukken van songteksten op albumhoezen - allemaal zaken die vandaag de dag heel gewoon lijken. Hoewel The Beatles werden ontbonden in 1970, is hun artistieke nalatenschap voor altijd opgenomen in het wereldwijde muzieklexicon.
De niet aflatende intensiteit van James Browns muziek maakte hem één van de meest herkenbare en invloedrijke artiesten sinds de jaren vijftig. Hij begon als gospelzanger, maar stapte al snel over naar rhythm and blues, waarna hij hits begon te scoren. In de loop van de jaren zestig transformeerde de zelfverklaarde Godfather Of Soul eigenhandig het rhythm and blues-geluid tot een strakke, stuwende stijl, waarmee hij mede aan de basis van de funk stond. In de daaropvolgende decennia dreigden persoonlijke problemen de immer gepassioneerde Brown op een zijspoor te zetten maar hij wist steeds terug te komen. De ontelbare JB samples - al dan niet aan hem toegeschreven - die op rap- en hiphopplaten zijn terug te vinden getuigen van zijn blijvende invloed. De 'godfather of soul' overleed op Eerste Kerstdag 2006.
Met zijn bleke huid, donkere zonnebril en onwerkelijke stem was Roy Orbison een van de onwaarschijnlijke helden van de rock-'n-roll. De Texaanse zanger brak met het simpele stramien dat die rock-'n-rollnummers kenmerkte. Het tekent het vakmanschap van Orbison dat die nummers, ondanks hun complexe structuur, prettig in het gehoor lagen. Orbison boekte aan het eind van de jaren zestig zijn grootste successen, maar na een aantal persoonlijke tragedies trok hij zich terug uit het publieke leven. De zanger werd eind jaren tachtig herontdekt, mede doordat hij in de supergroep The Traveling Wilburys speelde. De zanger stelde de hernieuwde aandacht op prijs, maar lang kon hij er niet van genieten. ‘The Big O’ overleed in 1988 op 52-jarige leeftijd aan de gevolgen van een hartstilstand.
Hoewel de band vaak wordt vergeten door de geschiedschrijvers, was The Lovin’ Spoonful tussen 1965 en 1967 verantwoordelijk voor een reeks puike popsingles waarmee het slechts The Beatles en The Beach Boys voor zich hoefde te dulden. Het grote talent van de groep was John Sebastian, zoon van een muziekhandelaar, die over een uitstekend gevoel voor tekst en melodie beschikte. Gecombineerd met zijn interesse in folk, blues en jugband music leverde dat een geheel eigen stijl op, die door de band zellf ‘good time music’ werd genoemd. Als de charismatische gitarist en podiumdier Zak Yanovksi verzeild raakt in een drugszaak, raakt de groep snel uit de gratie van het publiek. Hij stapt op in 1967, een jaar later gevolgd door Sebastian, wat de doodsteek betekent voor de band. De solocarrière van John Sebastian is aanvankelijk succesvol – mede door een solo-optreden op het Woodstockfestival - maar binnen enkele jaren lijkt hij zijn inspiratie te verliezen en trekt zich terug uit de showbusiness.
The Doors gingen in tegen de lieflijke aard van flower power van de jaren zestig. Ze namen een non-conformistisch kijkje in de onderbuik van de Amerikaanse psyche, als het trippende en meer mystieke West Coast equivalent van The Velvet Underground. De duistere en surrealistische poëzie van
Jim Morrison gaf de op blues geschoeide rock van de band een intellectueel karakter, terwijl hij met zijn wilde podiumgedrag als een medicijnman het publiek wist te hypnotiseren. Vanaf hun debuutsingle Light My Fire tot en met latere platen als Riders On The Storm bleven The Doors intrigeren, ook toen hun songs dat niet meer deden. Een neergang die vooral te wijten was aan Morrison en zijn wispelturige persoonlijkheid. Uiteindelijk haalde zijn ruige levensstijl hem in. Hij stierf in Parijs toen hij nog maar 27 was, een erfenis nalatend die talloze jongere muzikanten zou inspireren.
In een bliksemcarrière die amper twee jaar duurde groeiden The Mamas & The Papas uit tot iconen van het hippiedom. De Californische meerstemmige zanggroep staat symbool voor zowel de verlokkingen als de valkuilen van de vrije liefde; hun liedjes staan decennia later nog recht overeind als prachtige idyllische odes aan liefde en zonneschijn. Wie wil weten hoe de uiteindelijke bezetting tot stand kwam hoeft alleen maar de single Creeque Alley te luisteren, een song die tevens een mooi beeld geeft van de plaatselijke folkscene van de jaren zestig. Wisselende relaties binnen de band zorgden ervoor dat na enkele uiterst succesvolle singles (California Dreaming, Monday Monday) al snel het doek viel. Het zwaarlijvige boegbeeld Mama Cass Elliott overleed in 1974 aan een hartaanval.
Aan het einde van de jaren zestig onderscheidde het Californische kwartet onder leiding van John Fogerty zich van hun collega’s door hun directe aanpak. Geen psychedelische strapatsen, maar aardse muziek die hoorbaar is geworteld in rock ’n roll en rhythm & blues. In de korte tijd dat de band bestond leverde het bijna alleen maar klassieke albums af met als hoogtepunt Cosmo’s Factory (1970). In 1972 viel de groep uit elkaar en richtten diverse leden zich op solocarrières. Eens in de zoveel tijd wordt de muziek van Creedence ontdekt door een jongere generatie, onder meer in 1998 naar aanleiding van de speelfilm The Big Lebowski met een hoofdrol voor Creedence-fan Jeffrey ‘The Dude’ Lebowski.
De in Texas geboren bluesrockzangeres Janis Joplin veranderde tijdens haar korte carrière van een rondtrekkende folkie in een feministisch bluesicoon voor de psychedelische jaren-zestig-generatie, en dat alles in een tijdsbestek van slechts vier jaar. Ofschoon ze begon als solozangeres werd ze pas razendsnel beroemd als frontvrouw van de psychedelische bluesrockers Big Brother & The Holding Company, uit de Bay Area van San Francisco. In alles was ze overmatig - stem, imago en persoonlijkheid - wat haar tot een geboren ster maakte. Uiteindelijk bleek ze een maatje te groot voor de beperkingen van Big Brother en ging ze het solopad op. Haar doorbraakalbum was opgenomen vlak voor ze overleed, waardoor er rond haar kleine oeuvre een tragisch aura hangt.
