Haydn begon het componeren vaak vanaf het klavier, waarbij hij trachtte een muzikaal idee zo consciëntieus mogelijk te ontwikkelen volgens de regelen der kunst. De componist was echter geen hamster in een tredmolen: de regels moesten zo nodig doorbroken kunnen worden! 'De kunst is vrij, ze zal niet beperkt worden door slaafse regels', aldus Haydn tegenover zijn biograaf Griesinger. Het eerste deel
… van dit Kwartet demonstreert deze 'vrijheid in gebondenheid' op weergaloze wijze. Haydn verwerkt hier het interval van een kwint volgens de oude, abstracte regels van de kerkmuziek. Tegelijkertijd heeft deze muziek een meeslepende dramatiek, alsof de laat-renaissancistische Palestrina en de vroeg-romantische Beethoven elkaar hier – 'gradus ad Parnassum' – de hand reiken. (HJ)meer