De muziekgeschiedenis is niet altijd eerlijk, want haar aandacht gaat vaak eerder uit naar componisten die vernieuwend zijn geweest, dan naar componisten met een meer behoudende instelling. Het meest beruchte voorbeeld is natuurlijk dat van Bach, die door zijn tijdgenoten vooral beschouwd werd als niet meer dan de laatste vertegenwoordiger van het uitstervende organistengeslacht. Ook in de 20ste
… eeuw werd er nog al eens te minzaam gereageerd op uitzonderlijke, maar relatief behoudende persoonlijkheden als Rudolf Escher, Paul Hindemith of Henri Dutilleux. De ironie van dit alles is, dat men een generatie later juist zeer onder de indruk is van de onafhankelijkheid en integriteit van deze componisten. Zo trok Henri Dutilleux (1916) zich in de jaren 1950 weinig aan van het revolutionaire elan van Messiaen en diens briljante, maar lastige leerlingen Boulez en Stockhausen. Dutilleux volgde in alles zijn eigen instinct, met als resultaat een bescheiden, maar zeer hoogwaardig oeuvre. Hij vond zijn eigen idioom met de ambitieuze "Sonate voor piano" uit 1948. Maar het orkest was zijn lievelingsinstrument, dat hem inspireerde tot een aantal werken, van een uitzonderlijke en mysterieuze klankpracht. Een goed voorbeeld is de hallucinerende schoonheid van "Timbres, espace, mouvement", dat geïnspireerd werd door het visionaire schilderij "La nuit étoilée" van Vincent van Gogh. Het orkestwerk werd geschreven in opdracht van Rostropovich. Deze Russische cellist was tevens de opdrachtgever van het celloconcert "Tout un monde lontain" (1967-70), waarvan de titel een verwijzing is naar de poëtische verbeelding van Charles Baudelaire. Een groot deel van Dutilleux oeuvre was al beschikbaar op het Franse label Erato. Maar ook het Britse label Chandos zette zich in voor het orkestrale werk van Dutilleux, middels uitvoeringen van de BBC Philharmonic onder leiding van Yan Pascal Tortelier. Deze uitvoeringen zijn verzameld in een doos met vier cd's, getiteld "Dutilleux complete orchestral works". Deze cd bevat ook "The shadows of time", waarvan het derde deel, "Mémoire des ombres", werd opgedragen aan "Anne Frank en alle onschuldige kinderen van de wereld". (HJ)meer
