Curiosa klassiek: Flamboyante organisten

Het kerkorgel heeft een verheven status dat alom respect afdwingt. Toch is er zo nu en dan een organist die het decorum aan zijn laars lapt. Een entertainer die van het deftige orgel een mallemolen van confetti en feestslingers maakt. Hier volgen een aantal beroemde - of zo u wilt bedenkelijke - voorbeelden.

In de 19e eeuw vermaakten sommige organisten het publiek met het muzikaal uitbeelden van legendarische veldslagen, schipbreuken en natuurgeweld. Een mooi voorbeeld is de Alpenfantasie met storm van Isaac van Vleck Flagler.

In het midden van de 19e eeuw was Lefébure-Wely de meest populaire organist van Parijs. Hij wist precies wat het publiek wilde horen, en dat was eveneens de reden waarom de muzikale elite hem verafschuwde. Zijn populariteit was echter iets om rekening mee te houden. Zo waakte de grote orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll ervoor dat zijn Parijse orgels werden ingespeeld door niemand minder dan Léfebure-Wely.

De uitzonderlijke virtuoze Jeanne Demessieux was niet uit op het goedkope effect. Toch verdient ze hier een plaats, vanwege haar zeven centimeter hoge hakken in de stijl van Louis XV. Met dit schoeisel werd ze de moeilijkste pedaalpartijen de baas.

De Amerikaans Virgil Fox hield zogenaamde Heavy Organ Concerts voor een breed publiek. Net als Liberace wisselde hij zijn spel af met wervende toespraken. Hij trad zelfs op in populaire tv shows als The Ed Sullivan Show.

Van 1948 tot 1967 hield Piet van Egmond populaire orgelbespelingen voor de radio vanuit de Prinsesekerk in Amsterdam. Hij speelde kleurrijke arrangementen van bekende 'hits' uit opera, operette en musical. Zelfs Gershwins Rhapsody in blue moest eraan geloven.

‘Dit is uw orgel Heer, dit is uw kerk’. Zo begint de tophit Mijn gebed waarmee D.C. Lewis in 1970 vier weken lang op nummer 1 stond in de hitlijsten. De tekst was van Gerrit den Braber, de muziek van Joop Stokkermans. De populaire organist Feike Asma verzorgde de orgelpartij vanaf zijn orgel in Maassluis.

Cameron Carpenter heeft de orgelwereld danig opgeschud met zijn flamboyante verschijning en grensverleggende virtuositeit. Zo geeft hij een heel knappe vertolking van de Etude Revolutionnaire van Chopin, waarbij hij de moeilijkste partij met zijn voeten op het pedaal speelt.