Terug naar boven

Curiosa pop: Kunsttalen

De vorige aflevering van deze serie was gewijd aan Kurt Schwitters en zijn klankdicht Ursonate, dat vooral bestond uit onverstaanbare keelklanken. Deze aflevering borduurt hierop verder met vijf voorbeelden popmuziek die is gezongen in een zelf verzonnen taal. Klik op ‘meer’ om zang in het Esperanto, Quenya, Loxiaans, Kobaïaans en Hooplands te horen.

De meest succesvolle kunsttaal was het Esperanto, dat rond 1910 werd ontwikkeld door de Poolse oogarts L.L. Zamenhoff. Het doel was om een nieuwe ‘lingua franca’ te scheppen om zo meer vrede en begrip te kweken tussen anderstaligen te kweken. De Esperantisten waren dus vaak pacifistisch. Iets wat ook te horen is in de kampvuurliederen die opnamen voor het album Ni Kantu En Esperanto (‘Nieuwe liederen in het Esperanto’).

Frans Jahger – La lingvo por ni

De ontwikkeling van het Esperanto was sterk idealistisch. Dat idealisme speelde geen rol in het werk van de Britse schrijver en filoloog J.R.R. Tolkien. Tolkien schreef niet alleen een reeks bekende boeken (Lord Of The Rings, The Hobbit) maar schiep voor zijn fictieve wereld ook een hele reeks talen. Elven, orks en hobbits hadden allemaal een eigen taal met fraaie namen als Quenya en Sirandijns. De Duitse zangeres Oonagh nam op al haar albums telkens een nummer op in een elventaal, zoals deze in het Quenya.

Oonagh - Öröme

De Ierse zangeres Enya leverde ook een bijdrage aan de soundtrack voor één van de Lord Of The Rings-films. Het inspireerde de zangeres en haar vaste tekstschrijver Roma Ryan tot het scheppen van een eigen taal. Het door hen bedachte Loxiaans bevat elementen van Hindi, Welsh, de Siberische taal Yupik en het Gaelic, Enya’s moedertaal. Voor het album Amarantine nam Enya drie songs op in het Loxiaans, waaronder deze:

Enya – Water shows the hidden heart

Een sciencefictionverhaal lag ook aan de basis van Kobaïaans, een taal die werd bedacht door Christian Vander, het meesterbrein achter de Franse prog- en jazzrockgroep Magma. De albums van Magma vertellen het verhaal van een groep mensen die de overvolle Aarde ontvluchten om een nieuw leven te beginnen op de verre planeet Kobaïa. Vander zei zelf dat hij de nieuwe taal, gebaseerd op oude Germaanse en Slavische talen, schiep omdat het Frans hem niet expressief genoeg was.

Magma – Kobaïa iss dëh hündïn

Het scheppen van klanken die bij de zanger geen associaties oproepen was de reden voor Sigur Rós om de spaarzame teksten op het album () te zingen in een zelfbedachte taal, het Hopelandic. Voor de ongeoefende taalkenner klinkt deze taal vol ijle keelklanken minstens zo exotisch als de taal waarmee de bandleden van Sigur Rós opgroeiden, het IJslands.

Sigur Rós – Daudalagid

(PdK)