Bij de saxofoon denk je al snel aan jazzmuziek. Maar dit blaasinstrument is ontworpen lang voordat jazz bestond. Dit stukje gaat over de combinatie van saxofoon en orkest in klassieke muziek.
Rond 1846 is de saxofoon ontworpen door Adolphe Sax, een Belgische bouwer van muziekinstrumenten. Zelf speelde hij fluit en klarinet. Sax wenste een instrument met de soepelheid van strijkers, de dynamische mogelijkheden (hard-zacht) van koperen blaasinstrumenten en de klankmogelijkheden van houten blaasinstrumenten.
Het mondstuk is hetzelfde als bij de klarinet en ook de speeltechniek is vergelijkbaar. Daarom behoort de saxofoon officieel tot de houten blaasinstrumenten. Wie meer wil weten over Adolphe Sax kan het album A Tribute To Sax lenen.
De saxofoon kreeg een prominente plaats in de militaire blaaskapel. Maar ook in kamermuziek werd de saxofoon een geliefd instrument. Een bijzonder populaire combinatie is het saxofoonkwartet geworden, waar vier saxofoons in verschillende grootten dus hoogten samenspelen. Denk bijvoorbeeld aan het Quatuor Habanera, Raschèr Saxophone Quartet, Aurelia Saxofoon Kwartet en Amstel Saxophone Quartet.
Minder gangbaar is de combinatie saxofoon en symfonieorkest. Toch zijn in de loop van de 20e en 21e eeuw wel mooie saxofoonconcerten gecomponeerd. Mysterieus klinkt de saxofoon in Claude Debussy's rapsodie uit 1901:
Claude Debussy - Rapsodie, met saxofonist Theodore Kerkezos (zie album)
Een populair saxofoonconcert is die van de naar het Westen uitgeweken Russische componist Aleksandr Glazoenov. Hij schreef dit werk in 1934, twee jaar voor zijn dood:
Aleksandr Glazoenov - Saxofoonconcert op.109, met saxofonist Mario Marzi (zie album)
Ook de Concertino da Camera van Jacques Ibert is een bekend repertoirestuk geworden. Geschreven rond dezelfde tijd als die van Glazoenov, in 1935:
Jacques Ibert - Concertino da camera, met saxofonist Claude Delangle (zie album)
De componist Paule Maurice is eigenlijk alleen maar bekend van zijn Suite Tableaux de Provence, een suite voor altsaxofoon en orkest die hij speciaal schreef voor de Franse saxofoonvirtuoos Marcel Mule. Een erg leuk stuk uit 1949 dat hier vertolkt wordt door iemand die bij Mule aan het Parijse conservatorium gestudeerd heeft:
Paule Maurice - Suite Tableaux de Provence, met saxofonist Jean-Marie Londeix (zie album)
Tot slot nog een vrij onbekend saxofoonconcert uit 1958, gecomponeerd door de Zweed Erland von Koch. En vertolkt door een beroemde Amerikaanse saxofonist van Duitse oorsprong, Sigurd Rascher. Net als Marcel Mule was Rascher een belangrijke pionier op het gebied van klassieke saxofoonmuziek.
Erland von Koch - Saxofoonconcert, met saxofonist Sigurd Rascher (zie album)
(SvdP)
