Terug naar boven

De nalatenschap van Reinbert de Leeuw

Op 14 februari 2020 overleed Reinbert de Leeuw (81). Hij was een van de meest bepalende figuren in de Nederlandse muziek vanaf de jaren ’60. Zijn discografie is zeer omvangrijk. Hier volgt een overzicht dat verre van compleet is.

Met groot enthousiasme promootte De Leeuw onbekende meesterwerken. Soms ging het om vergeten werk van de grote componisten. Zoals de platen met de verstilde pianomuziek van Satie. Of de destijds weinig bekende Via crucis van Liszt.

- Via crucis van Liszt

Legendarisch is ook de klassieke opname van Messiaens Quatuor pour la fin du temps, met medewerking van Vera Beths en Anner Bijlsma.

- Quatuor pour la fin du temps van Messiaen

De Leeuw behoorde tot de roemruchte Notenkrakers, de actiegroep die eind jaren '60 actie voerde tegen het in hun ogen tè traditionele Nederlandse orkestbestel. Louis Andriessen, Peter Schat, Jan van Vlijmen en Harry Mulisch behoorden tot zijn strijdmakkers. Veel composities van Louis Andriessen zijn door De Leeuw en zijn Schönberg Ensemble in première gebracht.

- De stijl (De materie deel 3) van Andriessen

Vaak waren het echter totaal onbekende componisten van heinde en verre, die dankzij De Leeuw geïntroduceerd werden bij het Nederlandse publiek. Legendarisch is de reeks documentaires (inmiddels op dvd) van Cherry Duyns voor de VPRO. Wie herinnert zich niet de extreem schuwe Oestvolskaja (leerlinge van Sjostakovitsj), die in haar muziek niettemin de ene rake klap na de andere uitdeelt. En Goebaidoelina, die ons leert wat je met stenen en een flexatone (zoiets als een zingende zaag) kunt doen. Of de even robuuste als kinderlijke Górecki, die Reinbert de Leeuw van zijn stuk lijkt te brengen met de hoempa circusmuziek van zijn Kleines Requiem für eine Polka. En dan de schokkende gewelddadige dood van Claude Vivier, componist van het weergaloos mooie Zipangu (Marco Polo’s visioen van het oude Japan).

- Zipagnu van Vivier

Op latere leeftijd waagde De Leeuw zich aan Schönbergs Gurre-Lieder en de Matthäuspassion van Bach. Dat laatste leverde een fraaie cd opname en een documentaire van Cherry Duyns op. Tot de late vruchten van De Leeuws discografie behoort ook het ECM album met de verzamelde werken voor koor en ensemble van György Kurtág.

- Grabstein für Stephan van Kurtág

(HJ)