(bron: wikipedia)Franz Peter Schubert (Wenen, 31 januari 1797 – aldaar, 19 november 1828) was een Oostenrijks componist.Hij stierf al op 31-jarige leeftijd, maar toch schreef Schubert meer dan 1000 muziekstukken met als bekendste werken Die schöne Müllerin en de Onvoltooide...
meer
De Italiaanse operacomponist Giacomo Puccini (1858-1924) wordt beschouwd als de belangrijkste opvolger van Giuseppe Verdi. Puccini was een echte theaterman die muziek, woord en gebaar naadloos op elkaar aan wist te sluiten om het publiek emotioneel te raken. Het creatieve proces was een kwelling voor Puccini. Librettisten moesten veel incasseren voordat hij tevreden was met een tekst. Hij heeft dan ook relatief weinig opera’s gecomponeerd, maar daar zitten heel wat meesterwerken tussen. In Tosca, een ware thriller, houdt Puccini het publiek op het puntje van de stoel en het is moeilijk om aan het eind van La Bohème en Madama Butterfly niet te snotteren. Bovendien kon Puccini aria’s componeren van het soort dat Verdi bestempelde als ‘iets voor de orgeldraaier’: melodieën die in het hoofd blijven hangen en op straat gezongen worden. Nessun Dorma is gebruikt voor de wereldkampioenschappen voetbal en O Mio Babbino Caro in de reclame. Vanwege deze populariteit bij het grote publiek is het geniale talent van Puccini lange tijd niet erkend. Critici beschuldigden hem van effectbejag. Zijn reputatie als liefhebber van vrouwen en snelle auto’s en een leven gevuld met schandalen zullen daarbij niet geholpen hebben. (C.P.)
Gaetano Donizetti werd in 1797 geboren in een donkere kelder in Bergamo. Het gezin met zes kinderen was arm, maar Donizetti had het geluk gratis muziekonderwijs te kunnen volgen op de school van operacomponist Simone Mayr. Mayr erkende Donizetti's talent, gaf hem compositielessen en zorgde ervoor dat hij zijn studie in Bologna kon vervolgen. Ook hielp hij hem aan zijn eerste operaopdracht. Donizetti werkte keihard en componeerde jarenlang zo'n vier opera's per jaar. Een groot deel van zijn carrière werkte hij in Napels, wat wel als verklaring gegeven wordt waarom hij in artistiek opzicht relatief conventioneel bleef. Het operapubliek in Napels had een conservatieve smaak en de censuur was er uitzonderlijk streng: geen grof geweld of 'onfatsoenlijke' romantische relaties op het podium. Als Donizetti echter uitgedaagd werd door een uitzonderlijk libretto, kon hij wel degelijk conventies doorbreken. Hij had het talent om razendsnel te kunnen componeren en schreef in totaal zo'n tachtig opera's in zowel het serieuze als het komische genre. L'Elisir d'Amore en Don Pasquale zijn nog steeds populair dankzij de vrolijke en levenslustige muziek, de opzwepende ritmiek en tedere melodieën. Van zijn serieuze opera's is Lucia di Lammermoor met de beroemde waanzinaria favoriet. Donizetti stierf in 1848 in Bergamo na maandenlang te zijn opgenomen in een inrichting in Parijs, dement en verlamd door de gevolgen van syfilis. Een triest einde van een componist die bij zijn collega's bekend stond als een warme en sympathieke persoonlijkheid. (CP)
Velen associëren Wagners opera's met gesnuif en gebrul van mannen in beestenvellen. Hoe anders is het oordeel van Wagners grootste criticus, de filosoof Nietzsche, die zijn voormalige vriend de 'grootste miniaturist van de muziek' noemt, 'die in de kleinste ruimte een eindeloze hoeveelheid zin en zoetheid perst.' Voor Nietzsche was dit alles een symptoom van decadentie; en toch geeft zijn uitspraak heel mooi weer welke schatten je gaat ontdekken wanneer je je in Wagners wereld begeeft: mysterieuze 'fantasy'-verhalen rond de liefdesdrank van Tristan en Isolde, de speer van Wotan, de vlammenzee rond Brünhilde, het zwaard van Siegfried... Maar de eigenlijke hoofdpersoon is het orkest, dat vanuit de diepte de werkelijke intenties en gevoelens van al die helden met moedercomplexen belicht. Beginnende Wagnerianen doen er goed aan eerst een cd te beluisteren met orkestrale highlights, om zo een beetje in deze complexe, maar fascinerende wereld thuis te raken. (HJ)
Jean Sibelius was de componist die Finland een eigen geluid gaf, toen deze natie zich aan het begin van de vorige eeuw ontworstelde aan de greep van Rusland. Sibelius schreef een aantal indrukwekkende symfonische gedichten – o.a. Finlandia, Lemminkäinen-suite, Oceaniden, Tapiola - waarbij hij inspiratie ontleende aan de Kalevala, het Finse nationale epos. Minstens zo origineel was hij als symfonicus: zijn zeven symfonieën zijn evenzovele antwoorden op de vraag hoe het genre na de dood van Tsjaikovski moest worden voortgezet.
