Alexander Agricola werd in Gent geboren, waar hij zijn jeugd doorbracht en zijn eerste muzieklessen kreeg. Verdere informatie over zijn leven is schaars, maar wel duidelijk is dat hij zowel in de Nederlanden als Frankrijk en Italië actief was. Agricola is één van de belangrijkste componisten van wereldlijke muziek in de vijftiende eeuw, al was hij niet zo productief als sommige van zijn tijdgenoten. Hij schreef ruim tachtig liederen en instrumentale werken, waarin hij zich echter wel compleet kon uitleven. Agricola was een componist van de lange adem, en zijn uitgestrekte werken zijn van een bijna barokke grilligheid. Dit gaf hem in zijn eigen tijd de naam van een wat vreemde eend in de bijt. In tegenstelling tot andere componisten zijn Agricola’s religieuze werken juist weer vrij klein en bescheiden. Zowel deze stukken als zijn grote verzameling wereldlijke werken zijn echter uitermate geschikt om door te grasduinen, mede dankzij het redelijke aantal beschikbare opnames. (TC)
Met Nicolaas Gombert belanden we stevig in de zestiende eeuw. Gombert, wellicht in La Gorgue geboren (op de huidige Frans-Belgische grens), was misschien een leerling van Josquin, hoewel je dat aan zijn stijl niet zou horen. Waar Josquin naar steeds doorzichtiger structuren en verstaanbaarder teksten streefde, liet Gombert muzikale frasen juist meer en meer in elkaar overgaan, met tekstdeclamatie op de achtergrond. Gecombineerd met zijn voorliefde voor lage stemmen doet zijn stijl zo enigszins aan die van Ockeghem denken. Wat Gombert wel deelde met zijn tijdgenoten was de enorme aandacht voor imitatie. Hij was zelfs degene die dit principe het meest consequent doorvoerde: het wemelt van de imitatie tussen de stemmen in zijn werk. Al deze kenmerken geven Gomberts muziek een nogal gesloten maar fascinerend karakter. Gombert was een man van het motet, waarvan hij er ruim 160 schreef, de meeste op Bijbelse (hoewel vaak niet-liturgische) teksten. Daarnaast kennen we tien missen van zijn hand, en acht Magnificat-zettingen, die worden gezien als een hoogtepunt in zijn oeuvre. Gomberts wereldlijke muziek - er zijn meer dan zeventig chansons bekend – benadrukt nog eens Gomberts handelsmerk, ver doorgevoerde imitatie. Deze stilistische eenheid van zijn werk zorgde voor veel navolging, tijdens en kort na zijn leven. (TC)