Trompettist John Birks “Dizzy” Gillespie was een van de grondleggers van de bebop. Gillespie (1937, Cheraw, South Carolina) speelde trompet in bigbands van achtereenvolgens Teddy Hill en Cab Calloway. In nachtelijke jamsessies in Minton's Playhouse in New York overschreed hij samen met gelijkgestemden als saxofonist Charlie Parker, pianist Thelonious Monk en drummer Kenny Clarke de grenzen van de swing door te experimenteren met harmonische vernieuwingen, complexe thema’s, hoge tempo’s en verrassende ritmische accenten. Gillespie, tegelijkertijd de leidende theoreticus en grootste entertainer van de bebop, leidde eigen combo’s en een bebopbigband. Hij voegde meer en meer Afro-Cubaanse elementen toe aan de bebop en werd zo een wegbereider voor de latin jazz. Zijn karakteristieke verschijning met schuin omhoog gebogen trompet en enorm uitpuilende wangen deden haast vergeten dat hij een virtuoos trompettist was.
meerPianist Horace Silver (1928-2014) was in de jaren zestig een van de belangrijkste vormgevers van de hardbop. De albums die hij in die jaren opnam voor
Blue Note gelden als hoogtepunten in zijn oeuvre. Silver werkte samen met
Art Blakey en
Stan Getz en zijn eigen band bleek een springplank voor jazztalent als Donald Byrd, Woody Shaw, Joe Henderson en Michael en Randy Brecker. Silver groeide op in Connecticut en werd geboren als Horace Tavares Silva. Zijn vader kwam van Kaapverdië. Die invloed was terug te horen op songs als Song For My Father en Cape Verdean Blues. Behalve veel jazzmusici beïnvloedde Silver ook
Steely Dan, die voor hun hit Rikki Don’t Lose That Number de openingsriff van Silvers Song For My Father ‘leenden’.
(bron: wikipedia)James Stanley Hall (Buffalo (New York), 4 december 1930 – New York City, 10 december 2013) was een Amerikaanse jazzgitarist, componist en arrangeur. Hij was een virtuoos op de elektrische gitaar. Tijdens zijn lange carrière speelde hij met grote namen uit de jazz, waaronder zangeres Ella Fitzgerald, pianist Bill Evans, saxofonist/klarinettist Jimmy Giuffre, pianist Michel Petrucciani, en collega-gitaristen Pat Metheny, Bill Frisell en John Scofield. Hij bleef actief tot kort voor zijn dood.
Hall groeide op in Cleveland. Hij begon... meer
Ella Fitzgerald was de belangrijkste uitvoerende van het American Popular Songbook, vanwege haar onvergelijkbare kwaliteiten en zorgvuldige materiaalkeuze. Met producer Norman Granz legde ze aan verschillende componisten gewijde ‘songbooks’ op vinyl vast. Daarmee maakte Fitzgerald definitieve versies van de liederen van de belangrijkste Amerikaanse songschrijvers. Fitzgerald had een enorm stembereik en gedurende het grootste deel van haar carrière behield haar stem de jeugdige, licht vibrerende klank. Daardoor klonken haar versies opvallend fris, vooral haar ‘scat’-materiaal. Hoewel vele uitstekende artiesten haar hebben opgevolgd, zal er hoogstwaarschijnlijk nooit meer iemand opstaan die het American Songbook zo subliem vertolkt.
(bron: wikipedia)Walter 'Maynard' Ferguson (Verdun (Quebec), 4 mei 1928 - Ventura (Californië), 23 augustus 2006) was een Canadese jazztrompettist, solobugelist, ventieltrombonist en bandleider.
Ferguson studeerde als kind piano en viool. Op 9-jarige leeftijd begon hij op de trompet. Toentertijd speelde hij al in een kleine schoolband die optrad bij openbare schoolactiviteiten. De band werd onderwezen door Stan Wood (saxofonist), Roland David en Johnny Holmes. Fergusons oudere broer, Percy, speelde ook voor Holmes als baritonsaxofonist.
In 1943 studeerde hij aan de Communauté... meer
‘Saxophone Colossus’ is een passende beschrijving voor deze tenorsaxofonist die tot de grootste levende jazzartiesten wordt gerekend. Sonny Rollins maakte zijn eerste platenopname op zijn negentiende, eind jaren veertig van de vorige eeuw. In tegenstelling tot Parker en Coltrane was de grootte van zijn talent onmiddellijk duidelijk. Na het onderzoeken van de hard-bop van begin jaren vijftig, nam hij van Monk het idee over om de melodie in plaats van de akkoorden als uitgangspunt te nemen in zijn improvisaties. Als een meer stadse en sardonische tegenhanger van Coltrane met zijn bezwerende zoektochten, is Rollins in staat om urenlange, onbegeleide solo’s te spelen met eindeloze variaties, voortgebracht door de meest krachtige sound die ooit uit een saxofoon werd gewrongen.
(bron: wikipedia)Milton (Milt) Jackson (Detroit, 1 januari 1923 – New York, 9 oktober 1999) was een legendarische Amerikaanse jazz-vibrafonist, die vooral bekend werd met het Modern Jazz Quartet, een van de langst bestaande bands in de geschiedenis van de jazz. De populariteit van dit viertal muzikanten was, aldus Jackson, vooral te danken aan de manier waarop geïmproviseerd werd op klassieke muziek, wat leidde tot een combinatie van klassiek met jazz en pop.
Jackson begon op 7-jarige leeftijd als zanger. Hij zong... meer
De Amerikaanse jazzbassist Ray Brown (1926-2002) speelde samen met vele grootheden, zoals
Dizzy Gillespie,
Frank Sinatra en
Oscar Peterson. Brown begon op achtjarige leeftijd met pianolessen, maar kreeg een contrabas toegewezen in het schoolorkest. Op zijn twintigste verhuisde hij naar New York, waar hij werd aangenomen door Dizzy Gillespie. Hij speelde van 1946 tot 1951 in diens band, met Milt Jackson (vibrafoon), Kenny Clarke (drums) en John Lewis (piano) die later met Percy Heath het
Modern Jazz Quartet zouden vormen. In 1947 trouwde Brown met zangeres Ella Fitzgerald en ze adopteerden een kind van Fitzgeralds halfzuster Frances, dat zij Ray Brown jr. noemden. Ze scheidden in 1952. Brown sr. speelde van 1951 tot 1966 in het trio van Oscar Peterson. Daarna was hij naast musicus ook manager van andere musici, waaronder het Modern Jazz Quartet. Begin jaren tachtig ontdekte hij
Diana Krall. Door zijn krachtige sound en stuwende spel werd Ray Brown wel de meest ‘dragende’ bassist in de jazz genoemd.
Van Morrison viel voor het eerst op als krachtige vocalist van de jaren 60-groep Them (Baby Please Don’t Go, Gloria) en daarna met de solohit Brown-Eyed Girl. Morrison volgde dat succes op met twee sleutelalbums, Astral Weeks en Moondance, waarop hij meesterlijk folk, gospel, rock en jazz combineerde. De soulvolle Ier is een van de meest complexe artiesten die de rock-'n-roll voortgebracht heeft. Op de vele uitmuntende opnames die hij in zijn lange carrière heeft gemaakt klonk hij zowel peinzend als gepassioneerd. Zijn vorm van rockmuziek, die sterk op rhythm and blues leunt, bevat ook altijd een mystiek element.
(bron: wikipedia)Arthur (Art) Blakey (Pittsburgh (Pennsylvania), 11 oktober 1919 – New York, 16 oktober 1990), ook wel Abdullah Ibn Buhaina genaamd, was een van de grootste Amerikaanse jazzdrummers en een van de invloedrijkste jazzmuzikanten.
Blakey is met Kenny Clarke en Max Roach de uitvinder van de bebop-drumstijl. Blakey was echter niet alleen een drummer, hij stond ook te boek als een groot bandleider.
In de jaren 1940 begon Blakey als drummer van verscheidende bands ervaring op te doen in het jazzwereldje.... meer
Charles Mingus legde alles wat hij in zich had aan ervaring in zijn spel. Hij was een krachtige en virtuoze bassist. Als componist putte hij uit de gehele jazzgeschiedenis, wat resulteerde in werk van indrukwekkende schoonheid. Maar hij was vooral een artiest wiens compromisloze geest zowel controverse als bewondering opriep. In de jaren veertig en vijftig werkte hij als bassist voor iedereen van Kid Ory en Louis Armstrong tot Charlie Parker en Thelonious Monk. Begin jaren vijftig maakte hij zijn eerste opnamen als bandleider, aan het eind van dat decennium was hij op de top van zijn kunnen als bandleider, arrangeur en componist. Hij verwerkte de invloed van gospel, blues en Europese klassieke componisten tot een bigband jazz formule, met een innovatieve en volledig unieke sound. Mingus overleed in 1979, maar zijn invloed op volgende muzikale generaties is onuitwisbaar.
(bron: wikipedia)Ahmad Jamal (Pittsburgh, 2 juli 1930), geboren als Frederick Russell Jones is een innovatieve en invloedrijke Amerikaanse jazzpianist, componist en mentor. Volgens Stanley Crouch geldt Jamal als de op-één-na belangrijkste in de ontwikkeling van jazz na 1945 na Charlie Parker. De afgelopen vijf decennia is hij een van de meest succesvolle trio leiders in de jazz geweest.
Sinds 1980 is Jamal gast aan huis bij de belangrijkste clubs in de Verenigde Staten en grote Europese jazzfestivals. Hij wordt vaak begeleid... meer
Nina Simone was een geweldig pianiste, een meeslepend vocaliste en een compromisloze persoonlijkheid. Met haar politiek-maatschappelijk bewustzijn en brede smaak onderscheidde ze zich van de concurrentie. Haar interpretaties van soul, jazz, blues en standards zijn verbluffend en uniek, niet voor niets noemen de fans haar “The Goddess”. Ze vestigde haar naam als jazzgrootheid met een ontroerende vertolking van George Gershwins I Loves You Porgy. Tot haar invloedrijke werk uit de jaren zestig behoren Forbidden Fruit en I Put A Spell On You. Een van haar singles, Don’t Let Me Be Misunderstood, werd later een wereldhit voor The Animals. Later zou ze minder regelmatig opnemen, maar in 1987, tijdens een periode waarin ze zich vrijwillig had teruggetrokken in Frankrijk, had ze een toevalshit nadat haar versie (uit de jaren vijftig) van My Baby Just Cares For Me was gebruikt in een tv-reclame. Simone overleed in 2003 in haar huis in Frankrijk. Ze werd 70 jaar.
(bron: wikipedia)Michael Brecker (Philadelphia (Pennsylvania), 29 maart 1949 – New York, 13 januari 2007) was een Amerikaans jazz-saxofonist. Hij won 15 Grammy's, zowel als artiest als componist.
Michael Brecker heeft op verschillende grote jazzfestivals zijn kunsten getoond, bijvoorbeeld het North Sea Jazz Festival te Den Haag. Hij speelde jarenlang samen met zijn broer Randy in de 'Brecker Brothers'-band. Hij gaf in 2003 een masterclass in Den Haag.
Brecker overleed in 2007 als gevolge van leukemie.
Brecker is een van de meest... meer
Met haar pianostijl, onderkoeld sensuele zang en fotogenieke uiterlijk veroverde Diana Krall eind jaren negentig stormenderhand de jazzwereld. Rond de millenniumwisseling had ze zich definitief gevestigd als een van de bestverkopende jazzartiesten. Haar album All For You (1996) was een eerbetoon aan Nat ‘King’ Cole, een van de zangers die haar hebben gevormd. Sinds die tijd bleef ze redelijk trouw aan die traditionele jazz, met uiterst succesvolle resultaten.
In de jaren twintig speelde Stephane Grappelli (1908) als violist en pianist in bars en clubs in Parijs. Daar ontmoette hij gitarist Django Reinhardt met wie hij in 1934 het Quintette Du Hot Club De France oprichtte. Dit was een van de eerste jazzbands waarvan de leden alleen snaarinstrumenten bespeelden. Hun muziek was een unieke mix van zigeunermuziek en jazzimprovisatie en vormde de grondslag voor de gypsy jazz. Na Reinhardt’s overlijden in 1953 deed Grappelli vele gigs met verschillende muzikanten. In 1969 speelde hij voor de eerste maal in de VS, onder meer op het Newport Jazz Festival. Daarna werd hij een graag geziene gast op vele internationale jazzfestivals. Grappelli staat bekend om zijn romantische speelstijl, geworteld in het swing-tijdperk.
Begaafd saxofonist, excellent trompettist, bejubeld componist en arrangeur, klarinettist en zanger: Benny Carter (1907-2003) was van vele markten thuis. Deze coryfee van het swing-tijdperk werkte als bandleider en arrangeur in New York voordat hij in 1936 naar Londen vertrok om te gaan arrangeren voor het BBC Dance Orchestra. Enkele jaren later keerde hij terug naar de VS om een eigen big band te leiden en zich vervolgens in Hollywood te vestigen als componist van filmscores en tv-thema’s. Daarnaast bleef hij schrijven voor zangers en bands, met onder meer Count Basie als gretig afnemer. Tot op hoge leeftijd bleef Carter actief als saxofonist. Zijn heldere en vibratoloze sound is op vele albums te horen.
“The incredibly lovely sound of Stan Getz”. Wel wat zelfingenomen om zoiets van jezelf te zeggen, maar Stan Getz had wel gelijk. Vrijwel geen enkele andere saxofonist kon zo’n lyrisch geluid halen uit zijn tenor. Met dat geluid en zijn vloeiende lijnen was Getz veel te horen op bossa nova-cd’s en zelfs enkele smooth fusion albums. Daardoor zou je haast vergeten dat hij een geweldig improvisator was in een stijl die het midden hield tussen cool jazz en hard bop. Getz (1927) maakte eind jaren veertig indruk als frontman van de Four Brothers, de beroemde saxofoonsectie van het orkest van Woody Herman. Daarna begon hij kleine groepen te leiden met onder meer Jimmy Raney en Horace Silver. Zijn grootste succes, commercieel gezien, scoorde hij in een Braziliaans getinte samenwerking met gitarist Charlie Byrd en de bossa nova-hits Desafinado en The Girl From Ipanema.
De in 1950 geboren Dee Dee Bridgewater wordt gezien als één van de beste zangeressen van haar generatie. Hoewel ze al een uitgebreide en redelijk succesvolle carrière had gehad als zangeres bij big bands en op Broadway, werd ze in Amerika lange tijd over het hoofd gezien en ze verhuisde in 1986 naar Frankrijk om daar een theatershow te gaan maken. Geen onverstandige keuze, want in Parijs groeide ze uit tot een wereldster. Uiteindelijk kreeg ze ook de erkenning van het Amerikaanse publiek, toen ze in 1997 een Grammy kreeg voor haar Ella Fitzgerald tribute-album Dear Ella. Vier jaar lang hield ze zich bezig met het zingen van liedjes uit het repertoire van Fitzgerald, tot ze een opmerkelijke stap maakte en, na een reis naar Polen in 2000, een album opnam met liedjes van de Duitse componist Kurt Weil (This Is New, 2002).
Charlie Haden werd midden jaren zestig bekend als bassist in de band van Ornette Coleman en geldt daarom als een van de pioniers van de free jazz. Later leidde Haden de band The Liberation Music Orchestra, met Carla Bley. In de jaren zeventig en tachtig startte hij met Don Cherry, Dewey Redman en Ed Blackwell het kwartet Old and New Dreams. Haden groeide op in Iowa waar hij veel luisterde naar country, bluegrass en folk. Dat was ook de muziek die hij als kind met zijn familieleden speelde in de Haden Family Band. Vlak voor zijn dood keerde hij terug naar die muziek met het album Rambling Boy. Charlie’s vier kinderen zijn ook allemaal de muziek ingegaan. Zijn dochters Petra, Rachel en Tanya treden op als The Haden Triplets. Zijn zoon Josh is de frontman van Spain.
Pianist Oscar Peterson (Canada, 1925) was een van jazzartiesten met de meeste opgenomen albums. Aan het begin van zijn carrière ging hij een samenwerking aan met producer Norman Granz en sinds de jaren vijftig was hij een van de steunpilaren van Granz’ labels (Verve en Pablo). Peterson werkte hoofdzakelijk in triobezettingen met afwisselend gitaar & bas of bas & drums, maar deed ook solo-optredens en concerten met grotere groepen en een volledig orkest. Hij beschikte over een fabuleuze techniek waarmee hij altijd krachtige swingende muziek wist te produceren in een unieke eigen stijl die het midden hield tussen swing en bop.
J.J. Johnson (Indianapolis,1924) was de belangrijkste trombonist uit de bebop-tijd. Hij haalde een saxofoon-achtige klank uit zijn instrument en speelde vaak ook met een snelheid die alleen aan saxofonisten leek voorbehouden. Johnson raakte bekend in het orkest van Benny Carter en door zijn deelname aan de Jazz At The Philharmonic-concerten. Samen met college-trombonist Kai Winding vormde hij het duo Jay & Kai. Johnson overleed in 2001.
Hard bop-saxofonist Johnny Griffin werd midden jaren vijftig bekend als een van de snelst spelende tenorsaxofonisten en kreeg daardoor de bijnaam ‘the fastest tongue in jazz’. Hij debuteerde bij Blue Note met Introducing Johnny Griffin en maakte vervolgens A Blowing Session met onder meer John Coltrane. Later vormde Griffin samen met saxofonist Eddie “Lockjaw” Davis de groep Tough Tenors. Hij woonde enige tijd in Nederland en maakte toen onder meer het album That Old Feeling met zangeres Rita Reys.
