(bron: wikipedia)Arthur (Art) Blakey (Pittsburgh (Pennsylvania), 11 oktober 1919 – New York, 16 oktober 1990), ook wel Abdullah Ibn Buhaina genaamd, was een van de grootste Amerikaanse jazzdrummers en een van de invloedrijkste jazzmuzikanten.Blakey is met Kenny Clarke en Max...
meer
Trompettist John Birks “Dizzy” Gillespie was een van de grondleggers van de bebop. Gillespie (1937, Cheraw, South Carolina) speelde trompet in bigbands van achtereenvolgens Teddy Hill en Cab Calloway. In nachtelijke jamsessies in Minton's Playhouse in New York overschreed hij samen met gelijkgestemden als saxofonist Charlie Parker, pianist Thelonious Monk en drummer Kenny Clarke de grenzen van de swing door te experimenteren met harmonische vernieuwingen, complexe thema’s, hoge tempo’s en verrassende ritmische accenten. Gillespie, tegelijkertijd de leidende theoreticus en grootste entertainer van de bebop, leidde eigen combo’s en een bebopbigband. Hij voegde meer en meer Afro-Cubaanse elementen toe aan de bebop en werd zo een wegbereider voor de latin jazz. Zijn karakteristieke verschijning met schuin omhoog gebogen trompet en enorm uitpuilende wangen deden haast vergeten dat hij een virtuoos trompettist was.
Door geniale virtuositeit te combineren met pure emotie op de altsaxofoon, had Charlie Parker in zijn tijd maar weinig concurrenten. En na hem zou het nooit meer hetzelfde zijn. Als één van de uitvinders van de bebop (samen met Dizzy Gillespie, Bud Powell en anderen), introduceerde Charlie ‘Bird’ Parker nieuwe mogelijkheden voor expressie, één die een indrukwekkende techniek koppelde aan gedegen muzikale kennis en vooral: het vermogen om complexe ideeën simpel, oprecht en onweerstaanbaar uit te voeren. Parker overleed op 34-jarige leeftijd en liet een erfenis na die velen trachtten te evenaren maar door niemand werd overtroffen.
Als hét fotomodel van de cooljazz in jaren vijftig was Chet Baker een tijdlang het icoon van de sensitieve subcultuur van dat decennium. Maar in plaats van de ladder van beroemdheid te bestijgen bleef hij een outsider, de belangrijkste onder de ’beautiful losers’. De daaropvolgende dertig jaar verscheen hij in en uit de schijnwerpers door briljante momenten af te wisselen met fysieke aftakeling en persoonlijke misère. Nadat zijn tanden uit zijn mond werden geslagen bij een drugsgerelateerde vechtpartij, stopte hij lange tijd met spelen. Toen hij eindelijk zijn comeback maakte, bleek hij een nog steeds krachtige, maar rusteloze geestverschijning. In 1987 verscheen de met gejuich ontvangen Baker-documentaire Let’s Get Lost, maar een jaar later, onder invloed van drugs, viel Baker uit het raam van een Amsterdams hotel en stierf een dood die net zo tragisch was als zijn door genialiteit gekenmerkte leven.
(bron: wikipedia)Nathaniel Adams Coles (Montgomery, 17 maart 1919 - Santa Monica, 15 februari 1965) was een Amerikaanse jazzzanger, pianist en songwriter. Cole wordt algemeen beschouwd als een van de beste mannelijke vocale jazz- en balladvertolkers van de jaren vijftig en zestig.
Nat "King" Cole, zoals hij meestal genoemd wordt, werd in Montgomery, Alabama geboren.
Op vierjarige leeftijd verhuisde het gezin naar Chicago. Nats vader was slager en diaken in de True Light Baptist Church. De jonge Nat werd door zijn moeder,... meer
(bron: wikipedia)John Aaron Lewis (La Grange (Illinois), 3 mei 1921 - New York City, 29 maart 2001) was een Amerikaans jazz-pianist en componist en stond vooral bekend om zijn werk voor The Modern Jazz Quartet.
Lewis werd geboren in La Grange, Illinois en groeide op in Albuquerque, New Mexico. Hij leerde klassieke muziek spelen op piano door zijn moeder. Toen Lewis voor het Amerikaanse leger in de Tweede Wereldoorlog diende ontmoette hij daar de beroemde jazz-drummer Kenny Clarke. Ze verhuisden samen... meer
Trompettist en zanger Louis Armstrong is misschien wel de meest invloedrijke artiest in de geschiedenis van de jazz. Hij begon in de jaren twintig in de "hot" bands van New Orleans en was een van de eersten die solo-improvisatie in het jazzidioom integreerden. In de komende decennia veranderde zijn stijl nauwelijks, maar hij had vele volgelingen. Armstrong, die ook bekend was onder de koosnaam "Satchmo", was een van de meest geliefde figuren in de Amerikaanse populaire muziek. Zijn vruchtbare opnamecarrière, en het tijdloze karakter van zijn muziek, dragen er zorg voor dat zijn erfenis zal blijven voortbestaan.
Ella Fitzgerald was de belangrijkste uitvoerende van het American Popular Songbook, vanwege haar onvergelijkbare kwaliteiten en zorgvuldige materiaalkeuze. Met producer Norman Granz legde ze aan verschillende componisten gewijde ‘songbooks’ op vinyl vast. Daarmee maakte Fitzgerald definitieve versies van de liederen van de belangrijkste Amerikaanse songschrijvers. Fitzgerald had een enorm stembereik en gedurende het grootste deel van haar carrière behield haar stem de jeugdige, licht vibrerende klank. Daardoor klonken haar versies opvallend fris, vooral haar ‘scat’-materiaal. Hoewel vele uitstekende artiesten haar hebben opgevolgd, zal er hoogstwaarschijnlijk nooit meer iemand opstaan die het American Songbook zo subliem vertolkt.
Lionel Hampton (Louisville, 1990) begon zijn muzikale carrière als drummer, maar staat vooral bekend als meester op de vibrafoon. Door zijn werk bij
Louis Armstrong en
Benny Goodman in de jaren dertig gaf hij dit instrument een volwaardige plaats in de jazz. Vanaf 1940 begon Hampton te werken met eigen orkesten. Met zijn big bandversie van het nummer Flying Home uit 1942 scoorde hij een grote hit. Het nummer zou onlosmakelijk met hem verbonden blijven. Naast zijn virtuositeit stond Hampton bekend om zijn talent om een publiek in verregaande staat van opwinding te brengen. Zo ging het publiek tijdens een optreden van zijn orkest in de Amsterdamse Apollohal in 1954 zo tekeer dat men door de vloer zakte. Het jaar daarop maakte zijn band het zo bont in het Concertgebouw dat de politie zich genoodzaakt zag het optreden af te breken. Tot op hoge leeftijd bleef Hampton optreden, terend op zijn oude hits als Flying Home, Hey Ba Ba Re Ba en Air Mail Special.
Howlin’ Wolf (echte naam: Chester Burnett) geldt als één van de meest belangwekkende bluesartiesten ooit. De, ook in letterlijke zin, grote zanger/gitarist was een belangrijke inspiratiebron voor onder meer The Rolling Stones, Led Zeppelin, The Doors en Eric Clapton, die allen in zijn catalogus grasduinden. Burnett werd in 1910 geboren in Mississippi en trok, net als veel andere Afro-Amerikanen, noordwaarts voor werk. In Chicago werkte hij samen met songschrijver Willie Dixon en nam hij op voor het legendarische Chess Records. Mede door zijn stabiele persoonlijkheid was ‘Wolf’ één van de weinige bluesmuzikanten die niet berooid eindigde. Burnett overleed in 1976.
(bron: wikipedia)Ahmad Jamal (Pittsburgh, 2 juli 1930), geboren als Frederick Russell Jones is een innovatieve en invloedrijke Amerikaanse jazzpianist, componist en mentor. Volgens Stanley Crouch geldt Jamal als de op-één-na belangrijkste in de ontwikkeling van jazz na 1945 na Charlie Parker. De afgelopen vijf decennia is hij een van de meest succesvolle trio leiders in de jazz geweest.
Sinds 1980 is Jamal gast aan huis bij de belangrijkste clubs in de Verenigde Staten en grote Europese jazzfestivals. Hij wordt vaak begeleid... meer
Ondanks een harde, liefdeloze jeugd wist Etta James (echte naam: Jamesetta Hawkins) uit te groeien tot een belangrijke zangeres van rhythm-and-blues, soul en later ook jazzmateriaal. Haar hoogtijdagen beleefde ze in de jaren zestig toen ze een reeks sterke songs (onder meer At Last, Tell Mama en I’d Rather Go Blind) opnam voor het beroemde Chess Records. In latere jaren leed ze onder de drugs- en eetverslavingen waardoor haar productie laag bleef. Nadat ze in 1988 definitief afkickte, nam ze nog een aantal goede albums op. Haar doorleefde stem was een rolmodel voor jongere zangeressen. Onder meer Janis Joplin, Beyoncé en Adele zongen nummers die door Etta James bekend waren geworden.
(bron: wikipedia)Dexter Gordon (Los Angeles, 27 februari 1923 – Philadelphia, 25 april 1990) was een Amerikaans tenorsaxofonist. Hij wordt beschouwd als een van de eerste bebop tenorsaxofonisten. Op een uit 1948 daterende foto, genomen tijdens een optreden in The Royal Roost, staat hij afgebeeld terwijl hij een sigaret rookt. Deze foto zou later een van de iconen uit de geschiedenis van de jazz worden. Gordon was een grote man van meer dan 1m90, vandaar zijn bijnaam Long Tall Dexter. In 1986... meer
De manier waarop Jean ‘Toots’ Thielemans (1922-2016) en zijn harmonica onderdeel zijn geworden van de Nederlandse cultuur, doet haast vergeten dat hij toch echt uit België komt. Toots is in alle vormen van de Nederlandse media aanwezig, van het thema van de tv-serie
Baantjer tot de soundtrack van de film
Turks Fruit en gastoptredens bij tal van Nederlandse populaire artiesten. De reden voor zijn wereldwijde beroemdheid is simpel: Thielemans was de beste harmonicaspeler ter wereld. Vlak na de oorlog vertrok Toots naar de Verenigde Staten waar hij speelde met bijna alle grootheden uit de jazz. Onder meer
Benny Goodman,
Miles Davis,
Charlie Parker en
Stevie Wonder deden graag een beroep op Thielemans. Toch was het niet het eerste en enige instrument wat hij speelde; zo begon hij op driejarige leeftijd (!) met de accordeon en speelde op latere leeftijd gitaar. Toch is het de harmonica die hem uiteindelijk zijn faam heeft bezorgd en de lijst met gastoptredens waarbij hij zijn stijl mag demonstreren is onnoemlijk groot. In 1995 kreeg hij de Bird Award.
Serge Gainsbourg was een even rusteloze als muzikale kameleon die vanaf de jaren vijftig zijn unieke stempel drukte op de Franse muziek. Hij begon als keurig gekapte chansonnier. Zijn liedjes uit de jaren zestig werden sterk beïnvloed door beat en rock-‘n-roll. Met het ondeugende Je T’Aime (Moi Non Plus) scoorde hij, ondanks de weigering van veel radiostations om het nummer te spelen, een grote hit. Op latere albums experimenteerde Serge ook met rock, reggae (in samenwerking met
Sly & Robbie), filmmuziek, disco en electro. Daarbij ging hij in zijn teksten geen enkele controverse uit de weg. Zo leidden een reggaeversie van het Franse volkslied (
Aux Armes Et Caetera) en een smakeloos duet met zijn jonge dochter (Lemon Incest) tot woedende reacties. Gainsbourg overleed in 1991. Zijn Parijse huis aan de Rue de Verneuil groeide uit tot een bedevaartsoord onder zijn fans.
(bron: wikipedia)Blossom Dearie (East Durham (New York), 28 april 1924 - New York City (New York), 7 februari 2009) was een Amerikaanse jazzzangeres en -pianiste (vocale jazz, cool jazz, bebop, swing, ballads). Haar stem wordt vaak omschreven als een beetje meisjesachtig.-
Als kind leerde ze piano spelen, maar dit was klassieke muziek. Toen ze tiener was, kreeg ze belangstelling voor jazz en ging ze deze muziek spelen. Na haar middelbare school trok ze naar New York om een... meer
Pianist Martial Solal (1927) groeide op in zijn geboorteland Algerije, waarna hij begin jaren vijftig naar Parijs verhuisde. Daar speelde hij met Django Reinhardt en begeleidde vele Amerikaanse jazzmuzikanten. In zijn spel mengt hij kenmerken van swing- en bebop- pianovirtuozen als Art Tatum, Earl Hines en Bud Powell met zijn heldere toucher en fantasievolle improvisaties tot een geheel eigen stijl. Naast pianist is Solal een begaafd componist die onder meer vele filmscores op zijn naam heeft staan. Hoewel hij enkele malen een big band leidde, speelt hij bij voorkeur in kleine groepen of solo.
(bron: wikipedia)Sidney Bechet (New Orleans, 14 mei 1897 – Garches (Frankrijk), 14 mei 1959) was een Amerikaans jazzsaxofonist, klarinettist en componist. Bechet was naast Jelly Roll Morton en Louis Armstrong een van de belangrijkste solisten uit de beginperiode van de jazz.
In 1912 kwam hij bij de Eagle Band uit New Orleans als klarinettist. Met Will Marion Cook's Syncopated Orchestra en Louis Mitchell's Jazz Kings speelde hij in 1919 in Europa. Daar kocht hij een sopraansaxofoon en sindsdien was dit zijn... meer
(bron: wikipedia)Eli 'Lucky' Thompson (Columbia, South Carolina, 16 juni 1924 - Seattle, Washington, 30 juli 2005) was een Amerikaanse jazzsaxofonist (tenorsaxofoon en sopraansaxofoon). Hij speelde met de groten in de jazz (onder andere in bebop-settings), zoals Dizzy Gillespie, Charlie Parker en Miles Davis. Hij werd beïnvloed door Coleman Hawkins, Ben Webster en Don Byas, maar had een heel eigen geluid. Hij was een belangrijke tenorsaxofonist.
Thompson groeide op in Detroits East Side. Hij wilde saxofoon spelen, maar had er geen. Hij... meer
