IDM staat voor ‘intelligent dance music’, ofwel dansmuziek die niet alleen bedoeld is om op te dansen maar ook om naar te luisteren. Omdat de term nogal zelfingenomen klinkt, prefereren veel idm-artiesten de meer neutrale omschrijving ‘electronica’. Het genre ontstond eind jaren negentig. In idm/electronica zijn invloeden terug te horen uit breakbeat, synthipop en techno. Het tegendraadse karakter van de muziek zorgde ervoor dat veel idm-artiesten veroordeeld waren tot een zelfverkozen bestaan in de underground. Neemt niet weg dat er in deze hoek van elektronische dansmuziek veel vernieuwers zaten, die de grenzen van de popmuziek oprekten. Onder die pioniers zitten gevestigde namen als Aphex Twin, Autechre en Four Tet.
Instrumentale muziek, meestal gemaakt met elektronische instrumenten, soms ook aangevuld met omgevingsgeluiden. De uitgesponnen muziek wil een rustgevend effect hebben op de luisteraar. De term werd bedacht door Brian Eno, die zocht naar een muziekstuk waar je ‘in en uit kon stappen zonder iets te missen’. De structuren van een popliedje ontbreken daarom in ambient. Eno’s ambient-platen uit de late jaren zeventig gelden nog altijd als klassiekers. Naast Brian Eno speelden Duitse pioniers als Klaus Schülze een belangrijke rol. In de jaren negentig ontstond ‘ambient house’ met namen als The Orb en de Noorse producer Biosphere, die ooit een stuk schreef die kabbelende elektronica met natuurgeluiden uit het poolgebied combineerde. Ambient was van invloed op latere genres als downtempo, lounge en idm/electronica.
Gangbare afkortingen voor progressi(e)ve rock en symfonische rock: aan het eind van de jaren zestig ontstane mengvormen van pop en rock met klassieke muziek, avant-garde en jazz, gekenmerkt door lange songs met veel tempo- en maatwisselingen en het gezichtsbepalende gebruik van toetseninstrumenten, vooral de synthesizer. Groepen als Pink Floyd, Yes en Genesis hangen hun platen op aan ambitieuze concepten en optredens zijn spectaculaire massabijeenkomsten. Een belangrijke deelstroming is krautrock of kosmische Musik. Deze ontstaat in Duitsland als groepen op zoek gaan naar muziek die niet belast is door het verleden. Groepen als Can, Neu! en Faust breken niet commercieel door maar zijn van grote invloed op latere alternatieve en progbands. Vanaf eind jaren zeventig is er ook sprake van een meer op hardrock en metal georiënteerde richting. Vanaf 2000 is dat zelfs de dominante richting in het genre, met Dream Theater als trotse vaandeldrager.
