(bron: wikipedia)Sidney Bechet (New Orleans, 14 mei 1897 – Garches (Frankrijk), 14 mei 1959) was een Amerikaans jazzsaxofonist, klarinettist en componist. Bechet was naast Jelly Roll Morton en Louis Armstrong een van de belangrijkste solisten uit de beginperiode van de jazz....
meer
Thelonoius Monk is een van de meest invloedrijke jazzpianisten en –componisten van de afgelopen eeuw. Een van zijn bekendste composities is Round Midnight, een stuk waarin de stijl van Monk goed is te herkennen: alle noten worden even ferm en duidelijk gespeeld. Ook het abrupte afbreken van sommige noten is kenmerkend voor de pianist. Monk heeft gedurende dertig jaar veel succes en speelt samen met de grootste jazzartiesten waaronder Miles Davis, John Coltrane en Sonny Rollins. Hij heeft wel zo nu en dan last van een psychische aandoening en halverwege de jaren zeventig trekt hij zich terug in een verzorgingshuis. Er staat wel een piano, maar Monk speelt nooit meer. In 1982 overlijdt Thelonious Monk op 64-jarige leeftijd aan een beroerte.
Trompettist en zanger Louis Armstrong is misschien wel de meest invloedrijke artiest in de geschiedenis van de jazz. Hij begon in de jaren twintig in de "hot" bands van New Orleans en was een van de eersten die solo-improvisatie in het jazzidioom integreerden. In de komende decennia veranderde zijn stijl nauwelijks, maar hij had vele volgelingen. Armstrong, die ook bekend was onder de koosnaam "Satchmo", was een van de meest geliefde figuren in de Amerikaanse populaire muziek. Zijn vruchtbare opnamecarrière, en het tijdloze karakter van zijn muziek, dragen er zorg voor dat zijn erfenis zal blijven voortbestaan.
Door geniale virtuositeit te combineren met pure emotie op de altsaxofoon, had Charlie Parker in zijn tijd maar weinig concurrenten. En na hem zou het nooit meer hetzelfde zijn. Als één van de uitvinders van de bebop (samen met Dizzy Gillespie, Bud Powell en anderen), introduceerde Charlie ‘Bird’ Parker nieuwe mogelijkheden voor expressie, één die een indrukwekkende techniek koppelde aan gedegen muzikale kennis en vooral: het vermogen om complexe ideeën simpel, oprecht en onweerstaanbaar uit te voeren. Parker overleed op 34-jarige leeftijd en liet een erfenis na die velen trachtten te evenaren maar door niemand werd overtroffen.
Lionel Hampton (Louisville, 1990) begon zijn muzikale carrière als drummer, maar staat vooral bekend als meester op de vibrafoon. Door zijn werk bij
Louis Armstrong en
Benny Goodman in de jaren dertig gaf hij dit instrument een volwaardige plaats in de jazz. Vanaf 1940 begon Hampton te werken met eigen orkesten. Met zijn big bandversie van het nummer Flying Home uit 1942 scoorde hij een grote hit. Het nummer zou onlosmakelijk met hem verbonden blijven. Naast zijn virtuositeit stond Hampton bekend om zijn talent om een publiek in verregaande staat van opwinding te brengen. Zo ging het publiek tijdens een optreden van zijn orkest in de Amsterdamse Apollohal in 1954 zo tekeer dat men door de vloer zakte. Het jaar daarop maakte zijn band het zo bont in het Concertgebouw dat de politie zich genoodzaakt zag het optreden af te breken. Tot op hoge leeftijd bleef Hampton optreden, terend op zijn oude hits als Flying Home, Hey Ba Ba Re Ba en Air Mail Special.
Begaafd saxofonist, excellent trompettist, bejubeld componist en arrangeur, klarinettist en zanger: Benny Carter (1907-2003) was van vele markten thuis. Deze coryfee van het swing-tijdperk werkte als bandleider en arrangeur in New York voordat hij in 1936 naar Londen vertrok om te gaan arrangeren voor het BBC Dance Orchestra. Enkele jaren later keerde hij terug naar de VS om een eigen big band te leiden en zich vervolgens in Hollywood te vestigen als componist van filmscores en tv-thema’s. Daarnaast bleef hij schrijven voor zangers en bands, met onder meer Count Basie als gretig afnemer. Tot op hoge leeftijd bleef Carter actief als saxofonist. Zijn heldere en vibratoloze sound is op vele albums te horen.
(bron: wikipedia)Benjamin David (Benny) Goodman, bijnaam The King of Swing (Chicago, 30 mei 1909 - New York City, 13 juni 1986) was een beroemd Amerikaans jazzmusicus.
Als zoon van arme Joodse immigranten leerde hij klarinet spelen in een jeugdorkest dat door een goed doel werd gefinancierd. Op school leerde hij drummer Dave Tough kennen. Hij bleek al op jonge leeftijd een getalenteerd muzikant en speelde mee met The Austin High School Gang. Op twaalfjarige leeftijd imiteerde hij al de bekende bandleider... meer
Pianist Oscar Peterson (Canada, 1925) was een van jazzartiesten met de meeste opgenomen albums. Aan het begin van zijn carrière ging hij een samenwerking aan met producer Norman Granz en sinds de jaren vijftig was hij een van de steunpilaren van Granz’ labels (Verve en Pablo). Peterson werkte hoofdzakelijk in triobezettingen met afwisselend gitaar & bas of bas & drums, maar deed ook solo-optredens en concerten met grotere groepen en een volledig orkest. Hij beschikte over een fabuleuze techniek waarmee hij altijd krachtige swingende muziek wist te produceren in een unieke eigen stijl die het midden hield tussen swing en bop.
Trompettist John Birks “Dizzy” Gillespie was een van de grondleggers van de bebop. Gillespie (1937, Cheraw, South Carolina) speelde trompet in bigbands van achtereenvolgens Teddy Hill en Cab Calloway. In nachtelijke jamsessies in Minton's Playhouse in New York overschreed hij samen met gelijkgestemden als saxofonist Charlie Parker, pianist Thelonious Monk en drummer Kenny Clarke de grenzen van de swing door te experimenteren met harmonische vernieuwingen, complexe thema’s, hoge tempo’s en verrassende ritmische accenten. Gillespie, tegelijkertijd de leidende theoreticus en grootste entertainer van de bebop, leidde eigen combo’s en een bebopbigband. Hij voegde meer en meer Afro-Cubaanse elementen toe aan de bebop en werd zo een wegbereider voor de latin jazz. Zijn karakteristieke verschijning met schuin omhoog gebogen trompet en enorm uitpuilende wangen deden haast vergeten dat hij een virtuoos trompettist was.
(bron: wikipedia)Arthur (Art) Blakey (Pittsburgh (Pennsylvania), 11 oktober 1919 – New York, 16 oktober 1990), ook wel Abdullah Ibn Buhaina genaamd, was een van de grootste Amerikaanse jazzdrummers en een van de invloedrijkste jazzmuzikanten.
Blakey is met Kenny Clarke en Max Roach de uitvinder van de bebop-drumstijl. Blakey was echter niet alleen een drummer, hij stond ook te boek als een groot bandleider.
In de jaren 1940 begon Blakey als drummer van verscheidende bands ervaring op te doen in het jazzwereldje.... meer
Als hét fotomodel van de cooljazz in jaren vijftig was Chet Baker een tijdlang het icoon van de sensitieve subcultuur van dat decennium. Maar in plaats van de ladder van beroemdheid te bestijgen bleef hij een outsider, de belangrijkste onder de ’beautiful losers’. De daaropvolgende dertig jaar verscheen hij in en uit de schijnwerpers door briljante momenten af te wisselen met fysieke aftakeling en persoonlijke misère. Nadat zijn tanden uit zijn mond werden geslagen bij een drugsgerelateerde vechtpartij, stopte hij lange tijd met spelen. Toen hij eindelijk zijn comeback maakte, bleek hij een nog steeds krachtige, maar rusteloze geestverschijning. In 1987 verscheen de met gejuich ontvangen Baker-documentaire Let’s Get Lost, maar een jaar later, onder invloed van drugs, viel Baker uit het raam van een Amsterdams hotel en stierf een dood die net zo tragisch was als zijn door genialiteit gekenmerkte leven.
(bron: wikipedia)Dexter Gordon (Los Angeles, 27 februari 1923 – Philadelphia, 25 april 1990) was een Amerikaans tenorsaxofonist. Hij wordt beschouwd als een van de eerste bebop tenorsaxofonisten. Op een uit 1948 daterende foto, genomen tijdens een optreden in The Royal Roost, staat hij afgebeeld terwijl hij een sigaret rookt. Deze foto zou later een van de iconen uit de geschiedenis van de jazz worden. Gordon was een grote man van meer dan 1m90, vandaar zijn bijnaam Long Tall Dexter. In 1986... meer
“The incredibly lovely sound of Stan Getz”. Wel wat zelfingenomen om zoiets van jezelf te zeggen, maar Stan Getz had wel gelijk. Vrijwel geen enkele andere saxofonist kon zo’n lyrisch geluid halen uit zijn tenor. Met dat geluid en zijn vloeiende lijnen was Getz veel te horen op bossa nova-cd’s en zelfs enkele smooth fusion albums. Daardoor zou je haast vergeten dat hij een geweldig improvisator was in een stijl die het midden hield tussen cool jazz en hard bop. Getz (1927) maakte eind jaren veertig indruk als frontman van de Four Brothers, de beroemde saxofoonsectie van het orkest van Woody Herman. Daarna begon hij kleine groepen te leiden met onder meer Jimmy Raney en Horace Silver. Zijn grootste succes, commercieel gezien, scoorde hij in een Braziliaans getinte samenwerking met gitarist Charlie Byrd en de bossa nova-hits Desafinado en The Girl From Ipanema.
(bron: wikipedia)Frances Ethel Gumm (Grand Rapids, Minnesota, 10 juni 1922 - Chelsea, Londen, 22 juni 1969), beter bekend als Judy Garland, was een Amerikaans actrice en zangeres.
Frances Gumm stond voor het eerst op het podium toen ze tweeënhalf jaar oud was, samen met haar zusjes Mary Jane (1915-1964) en Dorothy Virginia Gumm (1917-1977): tijdens een voorstelling in het theater van hun vader zong ze Jingle Bells.[Shipman, David (1992). Judy Garland : the secret life of an American legend. Fourth Estate,... meer]
Nina Simone was een geweldig pianiste, een meeslepend vocaliste en een compromisloze persoonlijkheid. Met haar politiek-maatschappelijk bewustzijn en brede smaak onderscheidde ze zich van de concurrentie. Haar interpretaties van soul, jazz, blues en standards zijn verbluffend en uniek, niet voor niets noemen de fans haar “The Goddess”. Ze vestigde haar naam als jazzgrootheid met een ontroerende vertolking van George Gershwins I Loves You Porgy. Tot haar invloedrijke werk uit de jaren zestig behoren Forbidden Fruit en I Put A Spell On You. Een van haar singles, Don’t Let Me Be Misunderstood, werd later een wereldhit voor The Animals. Later zou ze minder regelmatig opnemen, maar in 1987, tijdens een periode waarin ze zich vrijwillig had teruggetrokken in Frankrijk, had ze een toevalshit nadat haar versie (uit de jaren vijftig) van My Baby Just Cares For Me was gebruikt in een tv-reclame. Simone overleed in 2003 in haar huis in Frankrijk. Ze werd 70 jaar.
(bron: wikipedia)The Andrews Sisters was een Amerikaans trio van de drie zingende zusjes LaVerne Andrews (1911-1967), Maxene Andrews (1916-1995) en Patty Andrews (1918-2013).
Contra-alt Laverne, sopraan Maxene en mezzosopraan en hoofdzangeres Patty werden geboren in Mound in de staat Minnesota. Ze begonnen hun zangcarrière als imitators van de Boswell Sisters. Na verschillende tournees werden ze in 1937 ontdekt. Hun muziek werd tijdens de Tweede Wereldoorlog veel voor de troepen gespeeld en de zussen verschenen in vele films, die ter motivatie van... meer
Ella Fitzgerald was de belangrijkste uitvoerende van het American Popular Songbook, vanwege haar onvergelijkbare kwaliteiten en zorgvuldige materiaalkeuze. Met producer Norman Granz legde ze aan verschillende componisten gewijde ‘songbooks’ op vinyl vast. Daarmee maakte Fitzgerald definitieve versies van de liederen van de belangrijkste Amerikaanse songschrijvers. Fitzgerald had een enorm stembereik en gedurende het grootste deel van haar carrière behield haar stem de jeugdige, licht vibrerende klank. Daardoor klonken haar versies opvallend fris, vooral haar ‘scat’-materiaal. Hoewel vele uitstekende artiesten haar hebben opgevolgd, zal er hoogstwaarschijnlijk nooit meer iemand opstaan die het American Songbook zo subliem vertolkt.
De veelzijdige artieste Josephine Baker (1906 – 1975) behoorde tot de grootste sterren van de eerste helft van de twintigste eeuw. Baker kon zingen, acteren, dansen en zag er ook nog eens goed uit. Haar moeder, een variétéartieste, zette haar al als peuter op het podium en de kleine Josephine (toen nog Freda McDonald geheten) danste al op jonge leeftijd voor geld op straat. Omdat ze in de Verenigde Staten als zwarte vrouw geen hoofdrol in een revue of musical kreeg, week ze uit naar Parijs. Daar maakte ze snel faam, mede door haar schaarse podiumkledij waarvan het ‘bananenrokje’ de bekendste was. Baker groeide in Frankrijk uit tot een internationale ster met dito levenswandel. Zo trouwde ze vier keer, woonde met tien adoptiekinderen op een kasteel en had een jachtluipaard als huisdier. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had Baker een actieve rol in het Franse verzet, waar ze later voor werd onderscheiden. Ook zette Baker zich haar hele leven in tegen racisme.
Er bestaan maar weinig muzikanten in de moderne popmuziek die werkelijk ‘geniaal’ kunnen worden genoemd, maar in het geval van Ray Charles is deze typering terecht. Zijn oorspronkelijke manier van zingen, met invloeden uit zowel gospel als popmuziek, heeft nadien talloze grote zangers geïnspireerd. In zijn lange, productieve carrière als platenartiest, die begon in 1949, was Charles misschien wel de beste vertolker van popmuziek van na de oorlog. Als begaafd pianist, songwriter en vocalist werd hij een meester in iedere stijl die hij aanpakte, zoals rhythm-and-blues, country, blues en soul. De man die onuitwisbare rhythm-and-bluesklassiekers schreef als I Got A Woman en What’d I Say overleed in 2004 als een meervoudig legende. Datzelfde jaar zorgde een opvallende acteerprestatie van Jamie Foxx, in de biografische film Ray, voor een waardig cineastisch eerbetoon.
Het lukte Billie Holiday, het schoolvoorbeeld van een jazzzangeres, altijd om haar hart te leggen in elk liedje dat ze zong. Met haar frêle stem en bondige stijl wist ze zelfs de meest luchtige popliedjes een hartverscheurende draai mee te geven. Haar beste muziek zit vol emotie, zowel vrolijkheid als wanhoop, en maar weinig muzikanten wisten dat gevoel te evenaren. Van het midden van de jaren dertig tot het midden van de jaren veertig bevond Lady Day zich op de top van haar kunnen. Ze nam albums op met vele zwaargewichten uit de jazz, zoals Benny Goodman, Duke Ellington en Lester Young. In de late jaren veertig leidde haar heftige liefdesleven en haar drank- en drugsgebruik tot problemen, waarbij ze uiteindelijk ook met de sterke arm der wet in aanraking kwam. Ook Holidays gezondheid holde achteruit, wat uiteindelijk leidde tot haar dood in 1959. Haar woelige privéleven zorgde dat ze in haar tijd de krantenkoppen haalde, haar unieke talent maakte haar tot een tijdloze legende.
(bron: wikipedia)Nathaniel Adams Coles (Montgomery, 17 maart 1919 - Santa Monica, 15 februari 1965) was een Amerikaanse jazzzanger, pianist en songwriter. Cole wordt algemeen beschouwd als een van de beste mannelijke vocale jazz- en balladvertolkers van de jaren vijftig en zestig.
Nat "King" Cole, zoals hij meestal genoemd wordt, werd in Montgomery, Alabama geboren.
Op vierjarige leeftijd verhuisde het gezin naar Chicago. Nats vader was slager en diaken in de True Light Baptist Church. De jonge Nat werd door zijn moeder,... meer
Frank Sinatra is een waar icoon binnen de Amerikaanse muziek. Hij definieerde de naoorlogse, verfijnde popzang en vertoefde meer dan vijftig jaar in de schijnwerpers. Na in zijn beginjaren te hebben gewerkt met Harry James, Tommy Dorsey en anderen, werd Sinatra in één klap wereldberoemd met hitalbums en Hollywoodfilms. Zijn hippe, onderkoelde voordracht was het toonbeeld van cool. Tegelijk had hij een nuchtere manier van doen waarmee hij het publiek makkelijk voor zich innam. Zijn carrière kenmerkte zich door hoge toppen en diepe dalen – de details van zijn privéleven waren niet altijd geschikt voor de openbaarheid – maar tot het einde van zijn leven toe werd bij iedere comeback de enorme loyaliteit van zijn fans alleen maar groter.
(bron: wikipedia)Peggy Lee, artiestennaam van Norma Dolores Egstrom, (Jamestown (North Dakota), 26 mei 1920 – Bel-Air (Los Angeles), 21 januari 2002) was een Amerikaanse jazz- en popzangeres, songwriter, componist en actrice, bekend om haar verleidelijke, hese stem en gereserveerde 'coole' zangstijl. Haar bekendste nummers waren Why Don't You Do Right, Fever en Is That All There Is?.
Peggy Lee verhuisde als tiener naar Fargo, waar ze werk kreeg als zangeres bij een radiostation. Op aanraden van haar baas veranderde ze haar... meer
(bron: wikipedia)Julie London, geboren als Gayle Peck (Santa Rosa (Californië), 26 september 1926 – Encino (Los Angeles), 18 oktober 2000) was een Amerikaanse zangeres en actrice.
Gayle Pecks ouders waren vaudeville-artiesten. Toen ze 14 was, vestigden ze zich in Los Angeles. Kort daarna begon ze op te treden in films. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd ze een populaire pin-up bij de Amerikaanse soldaten.
In 1947 trouwde ze met acteur, regisseur en producer Jack Webb. Het paar kreeg twee dochters. Ze... meer
Lena Horne begon als jazz-zangeres in de beroemde Cotton Club, maar brak door als actrice. Ze was één van de eerste donkere actrices in Hollywood. In 1947 trouwde ze met dirigent Lennie Hayton. In de jaren daarna richtte ze zich ook meer op haar zangcarrière. Voor de albums The Lady And Her Music (1981) en An Evening With Lena Horne (1995) werd de zangeres onderscheiden met een Grammy. Daarnaast zette ze zich, samen met gospelzanger Paul Robeson, onvermoeibaar in voor de gelijke behandeling van Afro-Amerikanen.
(bron: wikipedia)Thomas 'Fats' Waller (New York, 21 mei 1904 - Kansas City (Missouri), in de Santa Fé Express, 15 december 1943) was een Amerikaans jazzmuzikant. Hij was organist en pianist.
Fats Waller werd geboren als de zoon van een dominee. In de kerk leerde hij spelen op het orgel, vergezeld door zijn moeder.
In 1918 boekte Waller zijn eerste succesje, nadat hij een talentenjacht had gewonnen met het spelen van Carolina Shout van James P. Johnson. Hij had dit nummer leren... meer
(bron: wikipedia)Joe "Bebop" Carroll (Philadelphia, 25 november 1919 - New York, 1 februari 1981) was een Amerikaanse jazzzanger. Hij was een van de eerste zangers die met vocalese-jazzzang werd opgenomen. Zijn bekendste opnames zijn die met de grote band van bebop-trompettist Dizzy Gillespie.
Carroll, die werd beïnvloed door de begaafde novelty-zanger Leo Watson, stond bekend om zijn upbeat, komische stijl van (scat of vocalese) zingen. In zijn beginjaren oriënteerde hij zich echter aan de croon-stijl van Bing Crosby uit de jaren... meer
Hoewel hij samen met Frank Sinatra stadions wist te vullen, was Martin van huis uit geen zanger. Aanvankelijk richtte Martin zich op boksen, later vormde hij een komisch duo op met Jerry Lewis en acteerde hij in films. In zijn hoogtijdagen (jaren zestig en zeventig) presenteerde hij de succesvolle Dean Martin Show en trad hij met Frank Sinatra en Sammy Davis Jr vaak op in Las Vegas. Martin had het stoere imago van de grollende Itlaiaanse immigrantenzoon die het gemaakt had en graag een borrel luste. Na het overlijden van zijn zoon in 1987 trok een treurende Martin zich terug uit het publieke leven. Hij overleed op eerste kerstdag van 1995.
(bron: wikipedia)Fred Astaire, geboren als Frederick Austerlitz (Omaha (Nebraska), 10 mei 1899 – Los Angeles, 22 juni 1987) was een Amerikaans film- en Broadway ballroom danser, zanger en acteur. Hij wordt vaak in een adem genoemd met Ginger Rogers met wie hij tien films maakte.
"Astaire" was een naam die hij samen met zijn zus Adele had aangenomen voor hun vaudeville act toen zij ongeveer 5 jaar oud waren. Er wordt gezegd dat de naam komt van een oom die L'Astaire... meer
(bron: wikipedia)Samuel George Davis, beter bekend als Sammy Davis jr. (New York, 8 december 1925 – Beverly Hills, 16 mei 1990), was een veelzijdige Amerikaanse entertainer. Hij danste, zong, speelde vibrafoon, trompet en slagwerk, acteerde en imiteerde.
Sammy Davis jr. werd in de New Yorkse wijk Harlem geboren als de zoon van Elvera Sanchez, een Puerto Ricaanse Amerikaanse, en Sammy Davis sr., een Afro-Amerikaan. Zijn ouders waren beiden variétédansers. Hij werd opgevoed door zijn grootmoeder van vaders zijde. Toen hij drie... meer
Harry 'Bing' Crosby (1903-1977) is vooral bekend van de tijdloze kersthit White Christmas, die hij in 1942 opnam. Van de single en plaat waar het lied opstond verkocht Crosby een recordaantal van 100 miljoen exemplaren. Crosby was vooral populair in de jaren tussen 1930 en 1960. Hij was een vernieuwer die een nieuwe, relaxte, typisch Amerikaanse vocale stijl ontwikkelde (‘croonen’) en daarmee van grote invloed was op jongere zangers zoals Frank Sinatra en Dean Martin. Ook was Crosby een van de eerste artiesten die hun radioshows opnamen en daarmee zorgde hij voor een doorbraak in de radio- en opnametechniek. Naast zanger was Crosby ook geliefd als acteur. Zijn bekendste films zijn Going My Way (1944) en The Bells Of St. Mary (1945).