In de jaren negentig groeide Oasis uit tot een fenomeen in hun thuisland Engeland. Daarmee stapte de band in de voetsporen van hun idolen The Beatles. Ook muzikaal waren de ‘Fab Four’ een belangrijke inspiratiebron, al voegde Oasis daar de stevige gitaren van The Who en de sneer van The Sex Pistols aan toe. Oasis vormde de voorhoede van de Britpop en inspireerde op haar beurt weer veel bands. Terwijl gitarist, songsmid en bandleider Noel Gallagher verschillende klassieke popsongs schreef, richtte de pers zich vooral op de tumultueuze handel en wandel van zijn jongere broer, leadzanger Liam. De constant ruziënde broers dreigden de band meerdere malen op te blazen. Ondanks al deze strubbelingen bleven de broers bij elkaar. De latere albums, geschreven in een periode van bezettingswisselingen, werden minder goed ontvangen dan de eerste twee. Desondanks werden ook van die platen miljoenen exemplaren verkocht.
meerPlots waren ze daar: vier straatschoffies uit Manchester met een weergaloze debuutplaat die de tijdsgeest wist te vangen. Het titelloze debuut van The Stone Roses kwam uit in 1989, een tijd dat indierockers en ravers elkaar, onder invloed van xtc, ook muzikaal vonden. The Stone Roses leunden sterk op de Britse sixtiespop, maar ook invloeden uit rave (met name in hun prijsnummer Fool’s Gold) doken op. Helaas slaagde het kwartet er nooit om hun debuut te evenaren en in 1996 viel de groep uit elkaar. Zanger Ian Brown ging solo verder, gitarist John Squire richtte The Seahorses op terwijl bassist Mani naar Primal Scream verkaste. Hoezeer de status van de groep met de jaren was gegroeid bleek wel uit de aandacht voor hun reünieconcerten in Manchester (zomer 2012) waar zo’n 150.000 dolenthousiaste Britten op afkwamen.
Radiohead bestormde de Britpopscene in de vroege jaren negentig met hun luidruchtige, post-U2 versie van gitaarrock, met de hit Creep als eerste hoogtepunt. Vervolgens ontwikkelden zij hun schrijf- en productievaardigheden op The Bends en bereikten een iconische status met hun doorbraakalbum OK Computer. Dankzij hen werd artrock weer cool. De wispelturige groep wachtte drie jaar met een opvolger. Het werd een scherpe bocht naar links, vol ambient elektronica en aan Can refererende klankdeconstructies. Ook de daaropvolgende albums en soloprojecten gingen verder in deze richting. De verbindende factor gedurende al deze bandfases bleef de intense, wanhopige stem van Thom Yorke.
(bron: wikipedia)Orbital is een Brits muziekduo gevormd door de broers Paul Hartnoll en Phil Hartnoll.
Hun muziek kan worden omschreven als combinatie van techno, ambient, house en chill-out; later kwam ook de invloed van jungle om de hoek kijken. In hun thuisland scoorden ze vrijwel meteen een hit, in 1990 met hun eerste echte single Chime, het nummer kwam tot nummer 17 in de Britse Top 40. In Nederland en België was het slechts een clubhit. Het debuutalbum Orbital verscheen in... meer
(bron: wikipedia)Portishead is een Britse triphopband uit Bristol, vernoemd naar het gelijknamige stadje dat in de buurt van Bristol ligt. De band is opgericht in 1991 door Geoff Barrow en Beth Gibbons en bestaat verder uit Adrian Utley en Dave McDonald. Portishead maakt een stijl van triphop met invloeden uit folk en jazz en de sfeer van oude spionagefilms. Ook introduceerde Portishead het groepsmodel van een triphopgroep met een zangeres als middelpunt, vergelijkbaar met groepen als Moloko, Morcheeba, Hooverphonic en London... meer
De zelfverklaarde ‘non-muzikant’ Brian Eno (1948) begint zijn loopbaan in de arty rockband Roxy Music. Hij drukt zijn stempel op de eerste twee platen, maar besluit toch uit de band te stappen. Eno brengt aanvankelijk liedjesgerichte platen uit, maar in 1975 verrast hij met zijn eerste ambientplaat. Eno wil gebruikelijke songstructuren verlaten ten faveure van een klankenspel waar de luisteraar op ieder gewenst moment ‘in en uit kan stappen’. Met dit pionierswerk is Eno van grote invloed op uiteenlopende artiesten in stijlen als ambient en elektronica. Naast zijn eigen werk is Eno ook een van de meest belangwekkende producers van zijn generatie. Zo zit hij in de studio met topartiesten als David Bowie, U2 en Coldplay.
Massive Attack uit het Engelse Bristol kan worden gezien als één van de grondleggers van de triphop. De groep wordt in 1987 opgericht door de Andrew ‘Mushroom’ Vowles, Grant ‘Daddy G’ Marshall (die beiden deel uitmaakten van Wild Bunch) en Robert ‘3D’del Naja. In 1991 komt de grote doorbraak met de single Unfinished Sympathy (met beroemde videoclip van één shot) en het album Blue Lines. Direct blijkt ook de politieke betrokkenheid van de band, die tijdelijk de naam veranderd in Massive als protest tegen de Golfoorlog die uitbreekt in Koeweit. De opvolger Protection verschijnt in 1994, waarop bekende artiesten als Tricky en Tracey Thorn (Everything But The Girl) te horen zijn. Het derde album Mezzanine (1998) wordt eveneens een groot succes, de single Teardrop (met Cocteau Twins zangeres Elizabeth Fraser) valt op door de opmerkelijke video waarin een in de baarmoeder zingende baby te zien is. Hierna ontstaat onenigheid in de band en alleen 3D blijf uiteindelijk over, die in 2003 100th Window uitbrengt. Net als in 1991 blijkt weer het maatschappelijk engagement van 3D, die actief is in het protest tegen een Amerikaans/Engelse oorlog in Irak. (IV)
Al vierden Oasis en Blur uiteindelijk de grootste successen, zonder het voorwerk van Suede was er misschien nooit een britpopstroming ontstaan. Met de latere zangeres van Elastica (Justine Frischmann) en stergitarist Bernard Butler nog in de gelederen, stookte Suede aan het begin van de jaren negentig het vuurtje op. Singles als Animal Nitrat, Metal Mickey en het titelloze debuutalbum volgden in 1993. De Engelse pers kreeg, enkele jaren na de grunge-explosie van Nirvana, weer oog voor bands van eigen bodem en een heuse hype rond britpop was een feit. Suede liet zich inspireren door de cynische popliedjes van The Smiths, terwijl bij frontman Brett Anderson de androgyne uitstraling van David Bowie zijn invloed niet had gemist. Terwijl de Britpop van Oasis, Blur en Pulp een opgeruimd karakter had, ontwikkelde Suede zich in tegenovergestelde richting. Het donkere Dog Man Star (1994) flopte in commercieel opzicht maar was een artistieke triomf, zeker als men bedenkt dat gitarist Butler de groep tijdens de opnames verliet. Het geluid ontwikkelde zich op Coming Up (1996) en Head Music (1999) steeds verder in elektronische richting, waardoor de fans van het eerste uur (zeker in Nederland) dreigden af te haken. Met A New Morning (2002) leverde Suede voor het eerst sinds jaren weer eens een optimistisch popalbum af, waarop de groepsleden bewezen dat ze na alle problemen in hun roerige bestaan - zo overleefde Anderson een serieuze drugsverslaving - alleen maar sterker uit de strijd zijn gekomen. (MS)
Achter de naam Chemical Brothers gaan de deejays Tom Rowlands en Ed Simmons schuil. Aanvankelijk opereerden ze onder de naam Dust Brothers, totdat in Amerika een producersteam met dezelfde naam bleek rond te lopen. Halverwege de jaren negentig verraste het tot Chemical Brothers omgedoopte duo de muziekwereld met platen, waarop een energieke mix van dance en rock te horen was. Samen met Fat Boy Slim waren Tom en Ed de vaandeldragers van een nieuwe stroming die big beat of 'chemical beats' genoemd werd. Als één van de eersten wisten de Chemical Brothers een groot publiek voor dance te winnen, dat daar in aanleg niet in geinteresseerd was. Het leverde ze de megastatus in zowel Europa als Amerika op. (MS)
De wereld leerde Sinéad O’ Connor in 1990 kennen. Ze scoorde een nummer-1 met het lied Nothing Compares 2 U. Het succes was mede te danken aan de opvallende videoclip met een close-up van het gezicht van Sinéad (kaalgeschoren hoofd, grote ogen) die het lied zingt terwijl ze huilt. Dat past bij haar muziek waarin ze haar ziel vaak binnenste buiten keert. O’Connor schuwt de grote thema’s en schokt een Amerikaans publiek wanneer ze live op tv een foto van de paus verscheurt. Muzikaal verrast ze met een reggaealbum en een cd met traditionele Ierse muziek. Het onderstreept de veelzijdigheid van deze eigenzinnige singer/songwriter.
Met hemelbestormende en idealistische rocksongs boden de Manic Street Preachers uit Wales een welkom tegenwicht aan de a-politieke en zelfgenoegzame Britpopbands van de jaren negentig. De eerste periode van hun carrière kenmerkte zich door ‘larger than life’ thema’s, zoals verwoord in de klassieke roadsong Motorcycle Emptiness. Daarnaast raakten de bandleden niet zelden verwikkeld in bizarre schandaaltjes. Na de mysterieuze verdwijning van gitarist Richey Edwards, die tot op heden niet is opgehelderd, besloot de band tot een doorstart die ze in muzikaal rustiger vaarwater bracht. Dat leverde met de als vanouds politiek betrokken single If You Tolerate This Your Children Will Be Next hun eerste nummer één single in hun thuisland op.
Blur begon haar leven als de zoveelste talentvolle Britpopband, maar wist alle verwachtingen te overtreffen. Hun debuutalbum toonde dat de band een fijne neus had voor pakkende gitaarliedjes. Op de volgende drie albums wist de band uiteenlopende Britse poptradities samen te smelten tot een eclectisch geheel, en deze platen waren perfecte vehikels voor hun songschrijftalent. Op latere albums zocht Blur nadrukkelijk naar een breder muzikaal palet. Zelfs na het vertrek van gitarist Graham Coxon (hij ging solo) wist het nu de door Damon Albarn geleide Blur tot aansprekende resultaten te komen, getuige het vakkundige Think Tank uit 2003. In 2009 speelt Blur met Coxon weer een paar shows.
Vooral in zijn eigen Engeland is Paul Weller (1958) een volksheld, vaak liefkozend geduid met zijn bijnaam ‘The Modfather’. Weller groeit op in Londen waar hij in 1976 de populaire new wavegroep The Jam oprichtte. Nadat die groep uit elkaar valt speelt hij nog even in The Style Council, waarin hij zijn voorliefde voor soul en jazz uitleeft. Als solo-artiest boekt Weller succes met de albums Wild Wood en Stanley Road. Wanneer de bandleden van Oasis hem uitroepen tot een grote inspiratiebron, weet Weller een nieuw, jong publiek aan te boren.
