Pop als zelfstandig genre binnen de popmuziek is eigenlijk een kunstmatige categorie. Het omvat alles wat buiten de andere popsoorten valt, maar bezit daarmee toch min of meer eigen kenmerken. In pop ligt de nadruk op het liedje. Compositie, melodie en productie zijn belangrijker dan stijl en inhoud. Pop ligt goed in het gehoor en spreekt idealiter een massapubliek aan. Onder haar beoefenaars treffen we dan ook veel hitmakers aan, uiteenlopend van The Beatles tot Michael Jackson, en van Simon & Garfunkel tot de Spice Girls.
In de jaren negentig ontwikkelde, grotendeels instrumentale breakbeat-variant, gekenmerkt door een snel ratelend ritmepatroon, overvloedig samplegebruik en een extreem laag basgeluid. Een breed scala van vooral Engelse undergroundstijlen kunnen onder deze naam vallen. In een vroeg stadium jungle geheten en later opgesplitst in een aantal varianten als de duistere darkcore, de experimentele artcore of jazzstep en de populaire jump up of hardstep. Elementen van drum & bass zijn ook terug te vinden in het genre dubstep dat in de jaren nul snel populair werd. Drum & bass wordt vaak gemaakt door dj’s en producers als Roni Size, maar ook bands zoals Pendulum wagen zich aan de stijl.
Muziek die eind jaren zeventig/begin jaren tachtig ontstaat, als synthesizers voor het eerst intensief worden gebruikt om popmuziek te maken. De synthesizermuziek die disco en krautrock als uitgangspunt neemt, wordt electro genoemd. Het vroege electrogeluid ligt aan de grondslag van de latere housevariant techno. Aan het begin van het nieuwe millenium vindt er een revival van de oude electro plaats: de electroclash. De stijlvariant waarin synthesizers worden gebruikt om traditionele popliedjes in te kleuren wordt synthipop genoemd. Bands als Spandau Ballet, Duran Duran en Culture Club combineerde synthipop met modieuze kleding en make-up en creëerden zo de substroming new romantic. Ook synthipop kreeg een flinke revival in de jaren nul met (meestal vrouwelijke) artiesten als Robyn, Lady Gaga en La Roux.
De populairste dancestijlen sinds disco. House is ritmisch gezien een gemoderniseerde versie van het gebruik van de pompende bas uit veel discohits. Het hogere tempo en het elektronische karakter -zoals die tot uiting komt in de computergestuurde beat- behoren tot de meest bepalende kenmerken van de house. Op de typische Europese dansfeesten (raves) werden ook specifieke Europese substijlen gedraaid zoals eurohouse en het in Nederland uitgevonden gabberhouse. Een toegankelijke versie van gabber (happy hardcore) slaat in de jaren negentig zo erg aan onder de jeugd dat gabber kortstondig een breed uitgedragen levenshouding wordt. Techno is een abstracter subgenre dat zich nog minder dan house van vocalen bedient. Andere substijlen van house zijn onder meer acid, club, mellow, (speed)garage, minimal en trance.
IDM staat voor ‘intelligent dance music’, ofwel dansmuziek die niet alleen bedoeld is om op te dansen maar ook om naar te luisteren. Omdat de term nogal zelfingenomen klinkt, prefereren veel idm-artiesten de meer neutrale omschrijving ‘electronica’. Het genre ontstond eind jaren negentig. In idm/electronica zijn invloeden terug te horen uit breakbeat, synthipop en techno. Het tegendraadse karakter van de muziek zorgde ervoor dat veel idm-artiesten veroordeeld waren tot een zelfverkozen bestaan in de underground. Neemt niet weg dat er in deze hoek van elektronische dansmuziek veel vernieuwers zaten, die de grenzen van de popmuziek oprekten. Onder die pioniers zitten gevestigde namen als Aphex Twin, Autechre en Four Tet.
