Anoniem: Ortorum virentium/Virga Yesse – Ensemble Reverdie
In de late middeleeuwen was de lauda in Italië een favoriet genre. Deze religieuze liederen werden niet in het Latijn maar in het Italiaans gezongen. Ook opvallend was dat ze vooral in de stad en op het platteland klonken, en niet in de kerk of aan het hof.
Josquin: In te Domine speravi – Orlando Consort
Josquin Desprez (ca.1450-1521) was tijdens de reformatie zeer geliefd. Een grote rol hierbij speelde de verstaanbaarheid van de teksten die hij op muziek zette. Daarnaast was Josquin een meester in het muzikaal uitbeelden van de tekst.
William Lawes: Fantasia-suite – Music’s Re-creation
De instrumentale muziek van William Lawes (1602-1645) is regelmatig grillig en gewaagd, zeker naar 17e-eeuwse maatstaven. In dit slotdeel van een fantasie-suite is dat heel goed te horen. In de tweede helft horen we enkele bizarre samenklanken langskomen…
Martin Luther: Non moriar, sed vitam – Vitzthum, Poplutz, Giebelhausen, Flaig
Martin Luther (1483-1546) is de religieuze hervormer bij uitstek. Hij had niet alleen een enorme invloed op ontwikkelingen in het christendom, maar ook op de liturgische muziek. Het Latijn werd bijna helemaal vervangen door het Duits. Des te opvallender is deze compositie van Luther, op een Latijnse tekst.
Johann Walter: Vater unser – Himlische Cantorey
Natuurlijk moest ook het Onze Vader in het Duits vertaald worden. Dit centrale gebed werd vervolgens uiteraard veelvuldig op muziek gezet door componisten als Orlandus Lassus en, hier, door Johann Walter (1496-1570).
Telemann: Ich weiß von keiner Liebe nicht – Marelize Gerber
Georg Philipp Telemann (1681-1767) heeft een enorm oeuvre nagelaten en was al tijdens zijn leven beroemd. Naast cantates, passies en instrumentale muziek schreef hij ook opera’s. Het klassieke verhaal van Orpheus, over de kracht van muziek én liefde, gebruikte Telemann voor een schitterende opera, Die wunderbare Beständigkeit der Liebe oder Orpheus.
Schütz: O lieber Herre Gott – Mields, Hofbauer, Maass
Heinrich Schütz (1585-1672) is een van de grootmeesters van de Duitse barok. Het motet O lieber Herre Gott, uit de Kleine geistliche Konzerte van 1636, laat in enkele minuten Schütz’ meesterschap horen.
Bach: Italienisches Konzert, deel 2 – Pierre Hantaï
Een van de vele verborgen pareltjes in de reeks Clavier-Übungen die Bach schreef. Dit is het langzame middendeel uit het zogenaamde Italiaanse concert. Dit concert maakt weer deel uit van de tweede Clavier-Übung die in 1735 verscheen.
Bach: Cantate Geist und Seele wird verwirret – Andreas Scholl
Over pareltjes gesproken, in het universum van Bachs cantates zijn ze haast ontelbaar. In het middendeel van de cantate Geist und Seele horen we het enthousiasme van de tekst (God heeft alles goed gemaakt) door de muziek heen stralen.
Sweelinck: Psalm 150 – Gesualdo Consort Amsterdam
Deze playlist sluit af met de laatste psalm uit het monument dat Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621) ons naliet: een unieke toonzetting van alle 150 psalmen. De slotpsalm spreekt van het loven van God met instrumenten als hoorns, trommels en fluiten. Sweelinck beeldt het schitterend uit.
