De partita Sei gegrüsset, Jesu gütig is (in tijd gemeten) Bachs grootste orgelwerk. Het werk bestaat uit het koraal, gevolgd door 11 variaties, waarvan de laatste feitelijk ook weer een koraalzetting is. De muziek is wonderschoon, maar dat neemt niet weg dat de diepere betekenislagen in duisternis zijn gehuld. Van de tekst van het lied kende men varianten met zowel 5 als 7 strofen: hierdoor is
… het moeilijk om na te gaan of en in hoeverre de tekst van het lied parallel loopt met de 11 variaties. Bovendien is het om meerdere redenen aannemelijk dat de partita niet vanuit één vaststaand grondplan is ontworpen, maar dat Bach in verschillende fasen van zijn leven aan het stuk heeft gewerkt. Verder hebben sommigen erop gewezen dat de melodie van Sei gegrüsset ook werd gebruikt voor het lied O Jesu, du edle Gabe, wat weer andere interpretatiemogelijkheden toelaat. Kortom stof genoeg voor de meest diepzinnige speculaties, die overigens maar zelden te verifiëren zijn. Aan de muziek doet dit alles gelukkig niets af. Zo is de 10e variatie een waardige dans waarin een fraaie melodie afgewisseld wordt met brokstukken van het koraal. Heel mooi is het moment waarop Bach de koraalmelodie tweestemmig laat worden, om (louter hypothetisch gesproken!) het Heilig! Heilig! Heilig! van de zevende strofe nog beter te laten uitkomen. Daarna volgt de monumentale 11e variatie, waarmee Bachs langste orgelopus op passende wijze wordt afgerond. (HJ)meer
