Met de cd A Venetian Coronation werd het ensemble Gabrieli Consort & Players, onder leiding van Paul McCreesh, in één klap beroemd. Zowel in vakbladen als in commerciëlere tijdschriften werd de cd de hemel in geprezen, niet alleen vanwege de prachtige uitvoering, maar ook vanwege de aanpak.
De cd probeerde namelijk een soort reconstructie te bieden van hoe een feestelijke kronings-mis rond 1600 klonk. De cd begint met stemmig klokgelui, en in de ruim zeventig minuten die volgen, horen we orgelmuziek, gregoriaans, feestelijke harmonie-korpsen en vooral fantastische muziek van Andrea en Giovanni Gabrieli. Zo krijgt de luisteraar een bijna filmische ervaring voorgeschoteld, en ook nu nog is meteen duidelijk waarom deze cd zoveel bewondering oogstte.
Paul McCreesh had de smaak te pakken, en ging door met een reeks vergelijkbare reconstructies van religieuze evenementen, zoals Pasen in Venetië (1997) en het 2,5 uur durende Driekoningen-feest in Bachs tijd (1997). Hij maakte bovendien een vernieuwde, nog realistischer klinkende versie van A Venetian Coronation (2012).
Maar McCreesh was niet de eerste, en vooral niet de laatste die zulke reconstructies maakte. Prachtig is de opname van de mis van Guillaume de Machaut (1300-1377) door het Taverner consort (Messe de Nostre Dame, 1983).
Een wat obscuurder maar heel fascinerend voorbeeld is de cd Mass of the Annunciation (1994) waar een volledige mis te horen is, zoals die in de middeleeuwen kon klinken, inclusief belletjes, een prevelende priester en schuddende wierookvaten - maar ook met prachtig zingende zangers.
Ook tegenwoordig doen uitvoerders nog veel moeite om historisch verantwoorde reconstructies te maken. Het ensemble La Colombina bracht de complete Goede Week zoals Tomas Luis de Victoria die componeerde uit op 3 cd's (Officium, 2004), Alessandro De Marchi bood een vesperviering uit 1709 (2012), en John Butt heeft Bachs Johannespassie zelfs van een preek voorzien! (John passion, 2013)
(TC)
