Piazzolla heeft een groot deel van zijn leven moeten vechten om zijn vooruitstrevende benadering van de tango in de conservatieve tangowereld te verdedigen. Maar gedurende deze strijd heeft hij tegelijk met zijn muziek de harten van musici en een wereldwijd publiek voor zich gewonnen.
Marrón y Azul
De deur opentrappend met Piazzolla’s herkenbare moderne harmonieën en ritmische variaties! Gelijk is de virtuositeit van de maestro zelf ook hier te herkennen. Deze door Piazzolla gecomponeerde tango wordt gespeeld door zijn bekende Octeto Buenos Aires: 2 bandoneóns, 2 violen, cello, piano, elektrische gitaar en contrabas.
Haydee
Hier is harmonisch en melodisch een traditioneel geluid van de tango te horen in de eerste passages van het nummer. Maar al snel komen de ‘Astoriaanse’ vertalingen naar voren: een snelle gitaarvariatie begeleid door herhalende melodieën van de rest van het ensemble. Het bombastische einde, waarbij ‘tutti’ een akkoordencluster wordt gespeeld en vertraagd is een mooi voorbeeld van hoe filmisch muziek van Piazzolla kan zijn.
Lo Que Vendrá
Dit stuk is een groot eerbetoon aan de viool binnen de tango. Twee van de meest bekende violisten die deel hebben uitgemaakt van Piazzollas ensembles zijn Fernando Suárez Paz (Quinteto) en Enrique Mario Francini (Octeto Buenos Aires). Dit stuk staat onder musici ook bekend om zijn gevreesde snelle melodische variaties die aan het einde te horen zijn. Begeleid door een genadeloze bas en linkerhand van de piano zijn deze de schrik van menig virtuoos muzikant.
Nonino
Een prachtige compositie die Astor in 1954 voor zijn vader schreef. Het zou later als inspiratie en basis dienen voor zijn beroemde stuk Adiós Nonino. Toen zijn vader overleed in 1959, raakte Astor in een depressie. In een interview vertelt zijn zoon Daniel het volgende: ‘Papa vroeg of we hem een paar uur alleen konden laten. We gingen naar de keuken. Eerst was er absolute stilte. Na een tijdje hoorden we hem bandoneón spelen. Het was een intens trieste en tragische melodie. Hij componeerde Adiós Nonino.’
El Motivo - Troilo y Piazzolla
Een waanzinnig Bandoneón duo van twee legendarische bandoneónisten: Astor Piazzolla en Aníbal Troilo. Als zeventienjarige begon Piazzolla in het orkest van Troilo als tijdelijke vervanger voor bandoneonist Toto Rodríguez. Maar toen Toto terugkwam besloot Troilo om Astor te behouden als vierde bandoneónist. Later zou Piazzolla ook arrangeur worden voor het orkest en speelde hij zelfs wel eens piano voor Troilo.
Tristeza De Un Doble A
De bandoneón leent zich uitermate goed als solo-instrument. Het beschikt over een rechterkant waar lyrische melodieën op gespeeld kunnen worden en een linkerkant waarmee donkere akkoorden en baslijnen worden opgeroepen uit de diepte. Doble A is kort voor één van de meest bekende bandoneónbouwers ter wereld: Alfred Arnold. Zijn bandoneóns worden tot vandaag de dag nog steeds beschouwd als ‘top of the bill’.
El Penúltimo
Een wat modernere sound en compositievorm van Piazzolla, waarbij we ook drums in het ensemble terug kunnen horen. Hier is ook de wat meer akoestische en percussieve gitaar goed hoorbaar. Wederom een compositie waarin de vechtlust en lyrische levensstijl van Piazzolla goed terug te horen is in de dynamiek, een prachtige vioolsolo en een opbouw waar menig filmmaker een moord voor zou doen.
Guitarrazo
Het gebeurt niet vaak dat de gitaar een opvallende rol krijgt in het kwintet van Astor Piazzolla. Dit stuk is dan ook geschreven door zijn gitarist Horacio Malvecino en gearrangeerd voor het kwintet door Piazzolla zelf. Let vooral op de dynamische mogelijkheden die dit kwintet tentoonspreidt: van momenten waarop je bijna het ademen van de musici kunt horen, tot passages die aanzwellen tot het geluid van een opstijgend vliegtuig. Een typische kwaliteit die je vaak in tangomuziek terugvindt.
l’Evasión - El Conjunto Electrónico
Wat een nieuw geluid! Natuurlijk is hier nog de Piazzollaanse lyrische sound in terug te horen, maar wat brengt deze Conjunto Electrónico een frisse wind met zich mee. Dit ensemble stelde Piazzolla in 1975 samen en bevatte een rijk instrumentarium: Bandoneón, synthesizer, orgel, gitaar, elektrische bas, drums, elektrische piano en viool. De viool werd in een later stadium nog wel eens vervangen door een fluit of een saxofoon. Waar Piazzolla natuurlijk al een sterke afslag had genomen om afstand te doen van de traditionele tango, werd zijn voorsprong hier nog eens uitgebreid.
El Nuevo Tango - Astor Piazzolla & Gary Burton
Dit stuk draagt de naam van de nieuwe stroming die Piazzolla in de tango teweeg bracht. De bijna duivelse sound en snelheid waarmee het wordt gespeeld is wederom een schot in de roos. De samenwerking met vibrafonist Gary Burton is een zeer welkom geluid dat de harmonieën en ritmiek doet verbreden. De vioolsolo is bijna theatraal en doet denken aan het ten tonele verschijnen van de slechtste schurk der schurken!
Sur
Deze tango is niet van Piazzolla, maar werd geschreven door twee zeer belangrijke mensen in de tangowereld. Het werd gecomponeerd door bandoneónist Aníbal Troilo met tekst van dichter en tekstschrijver Homero Manzi. Na het instrumentale intro wordt deze klassieker vocaal prachtig opgepakt door stemgigant Roberto Goyeneche: een begrip in de wereld van tangozang. Niet alleen door zijn voorkomen (de man was reusachtig en had een neus als een raaf) maar ook door zijn dijk van een stem en zijn verhalende manier van zingen.
Sex-tet
Telkens innoverend met zijn geluid, zijn ook hier weer nieuwe muzikale uitvindingen van Piazzolla te horen. Het plukkende hoge geluid in het intro komt van de pianist die de piano heeft opengemaakt en een aantal losse snaren aanslaat. Op deze opname is weer een ander ensemble van Piazzolla te horen, The New Tango Sextet, waar tevens dit nummer naar vernoemd is. Twee bandoneóns, gitaar, piano, cello en contrabas vormen de bezetting. Harmonisch blijft Piazzolla zich ontwikkelen, maar zijn karakteristieke geluid is iets dat altijd herkenbaar blijft.
La Camorra
La Camorra is een benaming voor twee verschillende zaken. In de straattaal van de stad Buenos Aires (lunfardo genaamd) betekent het een vechtpartij, maar het is ook de naam van een van de oudste Italiaanse maffiabendes die terug dateert naar de 17de eeuw. In dit stuk is duidelijk te horen dat het hier om vechtlust gaat. De vechtlust die Piazzolla zijn hele leven heeft moeten opbrengen om zich te verzetten tegen het traditionele geluid van de tango en de kritiek die hij kreeg op zijn muziek. Een prachtige wisseling van maatsoort klinkt in de finale van het stuk, om te eindigen met de doodslag!
Loving - Kronos Quartet y Piazzolla
Een jaar voor zijn dood geschreven en uitgevoerd met een van de meest beroemde strijkkwartetten ter wereld. Loving is onderdeel van een suite van vijf stukken die Piazzolla componeerde voor deze bezetting. Bijzonder hoe hij de originele plukgeluiden van bas en gitaar vertaalt naar de klassieke strijkinstrumenten. Ook hier laat Piazzolla zien dat hij niet alleen een fantastisch componist en arrangeur is, maar ook een begenadigd technisch begaafde bandoneónist.
Samenstelling en tekst: Tim Panman i.s.m. bandoneónist Simone van der Weerden
Vormgeving: Judith de Rond
Illustratie afkomstig van cd KHX2408
