Live en knetterhard

Pop als zelfstandig genre binnen de popmuziek is eigenlijk een kunstmatige categorie. Het omvat alles wat buiten de andere popsoorten valt, maar bezit daarmee toch min of meer eigen kenmerken. In pop ligt de nadruk op het liedje. Compositie, melodie en productie zijn belangrijker dan stijl en inhoud. Pop ligt goed in het gehoor en spreekt idealiter een massapubliek aan. Onder haar beoefenaars treffen we dan ook veel hitmakers aan, uiteenlopend van The Beatles tot Michael Jackson, en van Simon & Garfunkel tot de Spice Girls.

Oorspronkelijk de muziek van de zwarte plattelandsbevolking uit de zuidelijke Amerikaanse staten, voortgekomen uit negro spirituals en slavenliederen. Hieruit ontstaat rond 1900 de countryblues: eenvoudige klaagzangen met akoestische gitaar- of pianobegeleiding. Wanneer de arme zwarten het racisme en de werkloosheid van het zuiden ontvluchten, nemen ze ook hun blues mee naar het noorden. Muddy Waters is één van de eerste artiesten die de blues elektrisch versterkt. In die ‘Chicago blues’ kristalliseert zich ook de bezetting uit, die later essentieel is in de popmuziek: zang, gitaar, basgitaar en drums. In verschillende Amerikaanse steden ontstaan bluesscènes, elk met een uniek geluid. Een essentiële popvariant is de blanke blues of bluesrock, die in de jaren zestig in Engeland opkomt. Groepen als Led Zeppelin en The Rolling Stones maken goede sier met tekst en muziek die ze soms letterlijk ‘leenden’ van hun oudere, zwarte voorbeelden.

Overzicht van alle muziek in de Nederlandse taal. Hieronder valt het levenslied, het luisterlied, cabaret en Nederlandstalige popmuziek. De wortels van de eerste drie genres gaan terug tot het begin van de twintigste eeuw. In variététheaters (en later de revue) was afwisselend plaats voor een grapje, een serieus of juist een sentimenteel lied. De all-round artiesten van voor de oorlog beheersen alle stijlen, maar na de oorlog ontstaan er specialisten. Het levenslied wordt gezien als de meer volkse variant waarbij emoties zonder al te veel omhaal worden gezongen. Tegenover het levenslied staat het hoger aangeschreven luisterlied. Cabaret koppelt het (vaak kritische) luisterlied aan humoristische conferences. Vanaf de jaren tachtig is het (vooral na baanbrekend werk van Doe Maar) ook voor popgroepen normaal om in het Nederlands te zingen. In de 21e eeuw bedienen de bestverkopende Nederlandse artiesten zich van hun eigen taal.