Terug naar boven

Met Bach door het jaar (17): Paastijd

Na alle drukte rond de diensten op Goede Vrijdag en Pasen zou je verwachten dat Bach het in zijn cantate Am Abend aber desselbigen Sabbats voor de eerste zondag na Pasen rustiger aan zou doen. Dat is slechts ten dele het geval.

(Sinfonia, van deze cd)

Het koor heeft inderdaad een bescheiden aandeel, bovendien recyclede Bach materiaal voor de Sinfonia en de alt-aria uit een vermoedelijk verloren gegaan eerder concertante werk. Toch werd het opnieuw een omvangrijke compositie, waarbij het grote aantal kopiïsten, dat bij het uitschrijven van de partijen was betrokken, veronderstelt dat het om het haastklus ging.

Desondanks ademt het gehele werk een contemplatieve rust die aansluit bij de evangelielezing van die zondag uit Johannes 20: 19-31. Het tenor-recitatief dat volgt op de Sinfonia schetst de sfeer treffend: "Op de avond echter van diezelfde sabbat, toen de discipelen bijeen waren en de deuren gesloten uit vrees voor de Joden, kwam Jezus en stond in hun midden".

(Het openings-recitatief)

Hierop sluit de daarop volgende altaria naadloos aan met een parafrase van een uitspraak van Jezus uit het Matthëusevangelie: "Waar twee of drie vergaderd zijn in Jezus' kostbare naam, daar komt Jezus in hun midden en spreekt daar het Amen." Deze grootschalige aria ademt een weldadige sereniteit, waarbij de rijke orkestklank veronderstelt dat dit wel eens het langzame middendeel zou kunnen zijn van het concert waaruit ook de Sinfonia afkomstig was.

(De alt-aria)

In het duet tussen tenor en sopraan wordt de rust tijdelijk verstoord, wanneer de vijanden van de gelovige aan bod komen. Gelukkig is het van slechts korte duur. Het basrecitatief en de daaropvolgende basaria verhalen hoe Jezus zijn volgelingen beschermt.

(De basaria)

Hierop sluit het Lutherkoraal Verleih' uns Frieden aan. Hiermee kon de Thomaskerkganger het op 8 april 1725 doen, op weg naar de volgende zondag tussen Pasen en Pinksteren: Misericordas Domini.

(Het slotkoraal)

(JWvR)