Terug naar boven

Curiosa: Evolutionaire muziek

Hoe klinkt de evolutie? Kan muziek ooit recht doen aan een proces dat miljoenen jaren duurt? Walt Disney koos Le Sacre Du Printemps van Igor Stravinski uit voor een tekenfilm over de prehistorie. Er zijn nog meer voorbeelden. En die zijn behoorlijk revolutionair. Net zoals Charles Darwin ooit voor opschudding zorgde met zijn evolutieleer.

In Disneys indrukwekkende tekenfilm Fantasia (1940) zien we de opkomst en neergang van dinosaurusssen op de tonen van Stravinski. De Russische componist was naar verluidt niet erg blij met het resultaat. Dirigent Leopold Stokowski had in zijn compositie gesneden om beter bij de animatie van de tekenaars aan te sluiten. Toch leerden veel mensen dankzij Fantasia het werk van Stravinski en andere klassieke componisten waarderen.

Igor Stravinski - Le Sacre Du Printemps

Stravinski's muziek was niet bedoeld om evolutionair over te komen. Sterker nog, de harde dissonanten en ongrijpbare ritmes van Le Sacre Du Printemps waren bij de première in 1913 juist revolutionair. Dat kan ook gezegd worden van de evolutionary composities van Ariel Kalma. Het werk van de Franse muzikant uit de jaren 70 was baanbrekend in het gebruik van synthesizers.Daarnaast maakte Kalma gebruik van een speciale Indiase ademhalingstechniek waardoor hij eindeloos op zijn saxofoon kon blazen. Zijn lange nummers hebben daarnaast een traag verloop. De luisteraar kan de evolutie van tonen en ritmes zo volledig volgen. Kalma was hiermee een van de grondleggers van de new age muziek.

Ariel Kalma - Ecstasy Musical Mind Yoga

De IJslandse componist Ólafur Arnalds debuteerde in 2008 met Eulogy For Evolution. De acht tracks op zijn debuut vormen eigenlijk één lange compositie van veertig minuten. De serene muziek kabbelt rustig voort, totdat opeens een paar metalgitaren de speakers uitknallen. Een oerknal schudt de luisteraar wakker. Arnalds werd voor zijn debuut beïnvloed door zowel klassieke musici als popgroepen. Toch werd hij vooral omarmd door popliefhebbers, die zijn muziek heel nieuw en modern vonden. Zij omschreven Arnalds en collega's als Nils Frahm als neoklassiek.

Ólafur Arnalds - 3704 3837

Het Deense electroduo The Knife schreef in 2009 mee aan een opera over Charles Darwin. Zijn inmiddels 150-jaar oude boek On The Origin Of Spieces stond centraal. Naast Darwin lieten de Zweden zich ook inspireren door evolutiebioloog Richard Dawkins. De stotterende elektronica en vreemde klanken zijn soms moeilijk te begrijpen. Zoals ook het werk van Darwin en Dawkins voor veel mensen lastig of schokkend is.

The Knife - Variation Of Birds