Latin pop is een verzamelnaam voor popmuziek gezongen in het Spaans, Portugees of Italiaans, waarin muzikale elementen uit stijlen die afkomstig zijn uit deze taalgebieden worden vermengd met Westerse popmuziek. Maar de laatste jaren zijn er ook steeds meer latin-artiesten die ervoor kiezen in het Engels te zingen, om zo een groter publiek te kunnen bereiken.
La Bamba - Ritchie Valens
Ritchie Valens wordt geboren in Californië als zoon van Mexicaanse immigranten. Naast de rock & roll die in de jaren 50 in de mode is, krijgt Valens van huis uit ook veel Mexicaanse folklore mee. La Bamba is zo’n Mexicaanse traditional. Valens neemt het nummer in 1958 op als B-kantje, maar het wordt zijn grootste hit. Die fusie tussen Zuid-Amerikaanse traditionele muziek en moderne Westerse muziek is als een blauwdruk voor het zeer diverse latin-genre. Valens zelf overlijdt al een jaar later, op 17-jarige leeftijd, door een vliegtuigongeluk waarbij ook rock & roll-cultfiguur Buddy Holly om het leven komt.
Oye Como Va - Santana
Net als Ritchie Valens is de Mexicaanse gitarist Carlos Santana een exponent van de zogeheten chicano rock: de (rock)muziek van de Chicanos - Mexicaanse Amerikanen. Santana speelt op jeugdige leeftijd al op het legendarische Woodstock-festival en maakt naam als een zeer begaafd rockgitarist. Maar in zijn werk is ook altijd zijn Mexicaanse achtergrond terug te horen. Oye Como Va is een cover van salsa- en mambomuzikant Tito Puente. De bewerking van Santana, waarin hij rockelementen voorziet van een dikke laag Zuid-Amerikaanse percussie en koortjes, is terug te horen op het album Abraxas (1970) en geldt als een van zijn bekendste nummers.
Periodico De Ayer - Héctor Lavoe
Salsazanger Hector Lavoe wordt in 1946 geboren op Puerto Rico, maar verkast net als veel van zijn landgenoten naar New York. Daar ontmoet hij de invloedrijke bandleider Willie Colón en gaat hij aan de slag voor het bekende salsa-platenlabel Fania. Hij groeit uit tot één van de grootste sterren van de salsa en trekt die muziek zodoende naar het domein van de popmuziek. Periodico De Ayer, een bijtend lied waarin hij iemands liefde vergelijkt met de krant van gisteren, die toch niemand wil lezen, is geschreven in de mineurtoonsoort, wat atypisch voor is voor het doorgaans vrolijke salsagenre. Lavoe, die mede door zwaar drugsgebruik een getormenteerd leven leidt, overlijdt in 1993 aan AIDS. Maar zijn invloed op latere latinsterren als Marc Anthony is moeilijk te overschatten.
Conga - Gloria Estefan
In 1959 ontvluchten de ouders van de dan pas 16 maanden oude Gloria Estefan hun land Cuba, waar communist Fidel Castro op dat moment de macht grijpt. Ze vestigen zich in Miami, waar een ware Cubaanse enclave ontstaat. Eind jaren 70 sluit Estefan zich aan bij de groep Miami Sound Machine, die aanvankelijk Spaanstalige muziek maken, maar hun echte doorbraak beleven op het moment dat ze in het Engels gaan zingen. Het nummer Conga wordt een wereldwijde hit. De titel refereert aan de op Cuba veelvuldig gebruikte conga, hoewel het lied verder in alles een uitermate toegankelijk en dansbaar popnummer is. Het levert Gloria Estefan de titel Queen of Latin Pop op.
Lambada - Kaoma
De Braziliaans-Franse groep Kaoma scoort in 1989 een grote hit met het nummer Lambada. Hoewel in het Portugees gezongen, is het nummer eigenlijk van de Boliviaanse groep Los Kjarkas. De kenmerkende openingsmelodie van het lied - in het Spaans getiteld Llorando Se Fue - wordt in de originele versie dan ook op de panfluit vertolkt. Voor het gebruik van de tekst en compositie was echter nooit toestemming gegeven aan de Franse producers van Kaoma, die ondanks het onbeschaamde jatwerk miljoenen platen verkopen.
Burbujas De Amor - Juan Luis Guerra
De Dominicaanse zanger Juan Luis Guerra is één van de belangrijkste figuren in het populariseren van de bachata. Deze muziek en dans wordt in de Dominicaanse Republiek aanvankelijk vooral gewaardeerd door mensen uit de lagere sociale klassen, maar vindt mede dankzij Guerra een breder publiek. Burbujas De Amor (bubbels van liefde), met uiterst herkenbare melodie, komt uit in 1990 en geniet vooral in de Spaanstalige wereld grote bekendheid. Door sommige radiostations wordt het echter verbannen wegens de veronderstelde expliciet seksuele tekst. Guerra zelf houdt vol dat zijn tekst verkeerd geïnterpreteerd wordt.
Macarena - Los del Rio
Hoewel het duo Los del Río al sinds 1962 bescheiden succes heeft in Spanje, lijkt de Zuid-Spaanse folklore waarmee zij vooral op dorpsfeesten en kermissen furore maken, zeker niet gemaakt voor de internationale markt. Dit alles verandert wanneer zijn in 1993 hun single Macarena uitbrengen. De originele versie van het duo doet het al goed, maar de remix gemaakt door Bayside Boys wordt pas echt een klapper. Het dansje uit de bijbehorende videoclip wordt van schoolplein tot discotheek door iedereen nagedaan.
Waiting For Tonight - Jennifer López
Jennifer López wordt als dochter van Puerto Ricaanse immigranten geboren en groeit op in de beruchte New Yorkse wijk The Bronx. Aanvankelijk werkt ze als danseres en actrice, maar ze wordt voornamelijk bekend als zangeres. Hoewel ze met name in het Engels zingt en haar muziek qua genre vooral overeenkomt met populaire popstijlen als dance, R&B en hiphop, wordt ze net als Gloria Estefan toch gezien als boegbeeld voor de latin pop. Voor veel Amerikanen met Zuid-Amerikaanse wortels is zij de belichaming van de American dream voor latinos: het levende bewijs dat ook zij het helemaal kunnen maken in Amerika, ongeacht afkomst of rijkdom.
La Negra Tiene Tumbao - Celia Cruz
In 2001, op het moment dat La Negra Tiene Tumbao - zowel het nummer als het gelijknamige album - uitkomt, is Celia Cruz 76 jaar oud. Door het succes van Buena Vista Social Club is het grote publiek al enigszins gewend aan bejaarde Cubaanse muzikanten, maar Cruz bewijst op hoge leeftijd nog iets relevants aan haar oeuvre toe te kunnen voegen. De zangeres met als bijnaam Queen of Salsa, deinst in het nummer La Negra Tiene Tumbao niet terug voor invloeden uit hiphop en andere urban muziekstijlen.
La Camisa Negra - Juanes
Dat Spaanstalige rock het ook goed kan doen op Amerikaanse en Europese radio’s bewijst de Colombiaanse singer-songwriter Juanes. La Camisa Negra betekent in het Spaans ‘het zwarte hemd’, een duidelijke referentie naar een rouwproces, zij het in dit geval om een verbroken relatie. De tekst vormt een interessant contrast met de opgewekte melodie, zeker die uit het refrein. Dit contrast speelt overigens in de hele Colombiaanse samenleving, waarin het normale leven zijn gang gaat ondanks decennia van drugsgeweld.
Atrévete-Te-Te - Calle 13
Één van de meest geliefde én gehate muzikale trends van de afgelopen jaren heet reggaeton. Reggaeton ontwikkelt zich vanaf de jaren 80 via reggae en dancehall, van een Spaanse variant van reggae tot een grote smeltkroes van rap, dance en verschillende Zuid-Amerikaanse stijlen. Door de veelal seksueel getinte en gewelddadige teksten wordt het ook wel beschouwd als latin gangster rap. Calle 13 is één van de meest invloedrijke reggaeton-acts uit de Puerto Ricaanse underground.
Hips Don’t Lie - Shakira & Wyclef Jean
Naast Juanes kent Colombia nóg een grote popster: Shakira. Kort na de eeuwwisseling breekt ze door met de hits Whenever, Wherever en Objection, afkomstig van haar eerste Engelstalige album Laundry Service, waarop zij zich vooral nog profileert als pop/rockzangeres. Maar op het nummer Hips Don’t Lie, dat ze samen met de Haïtiaanse rapper Wyclef Jean opneemt, zoekt ze de verbinding op met hiphop. Hoewel ze wederom in het Engels zingt, zorgen zowel de tekst als de trompetsample uit een salsanummer van Jerry Rivera ervoor dat niemand erover hoeft te twijfelen dat Shakira een latina is en blijft.
Despacito - Luis Fonsi & Daddy Yankee
Despacito betekent de definitieve doorbraak van reggaeton bij het mainstreampubliek. De videoclip werd miljarden keren bekeken via YouTube en de clip prijkte een tijdlang bovenaan het lijstje meest bekeken video’s aller tijden. Hoewel reggaeton met name verguisd wordt om het alsmaar herhalende drumritme in combinatie met weinig verheffende teksten, bevat dit nummer een knipoog naar de aandachtige luisteraar. Despacito kan worden vertaald als langzaam(aan). En laat dat nou net zijn wat er gebeurt wanneer het refrein begint: op het moment dat Fonsi het woord ‘despacito’ uitspreekt vertraagt het ritme ook daadwerkelijk. Zo wordt dat eeuwig herhalende ritme toch nog even onderbroken.
La Fama - Rosalía & The Weeknd
De Spaanse zangeres Rosalía wordt aan het begin van haar carrière verguisd om haar - in de ogen van sommigen - blasfemische vertolking van traditionele flamenco. Toch blijft haar ster rijzen. Haar muziek is een bijzonder eclectische mix van (onder andere) hiphop, electro, flamenco, pop en haar albums zijn goed doordacht en tot in de details verzorgd. Hoewel ze trouw in het Spaans blijft zingen bereikt ze ook het publiek buiten het Spaanse taalgebied. Ook zij kan inmiddels rekenen op samenwerkingen met de grote popsterren van het moment: op het nummer La Fama (de roem) werkt de Canadese zanger The Weeknd mee.
Samenstelling en tekst - Jur Vermijs
Vormgeving - Judith de Rond
Illustratie - JK256281
