Retour au début de page

Met Bach door het jaar (11): Septuagesima

Deze zondag is het in sommige christelijke tradities Septuagesima, een kleine 70 dagen voor Pasen. Met Septuagesima (themakleur paars) begint de voorbereiding voor de Vastentijd, hoewel de meesten vooral bekend zijn met het carnavalsseizoen, dat op hetzelfde moment losbarst.

Voor Septuagesima-zondag componeerde Bach zijn negendelige cantate Ich hab in Gottes Herz und Sinn (BWV.92). Voor de tekst nam hij het gelijknamige lied van Paul Gerhardt (1607-1676) als vertrekpunt. De melodie komt in verschillende delen voor.

In het monumentale openingskoor wisselen de hobo's en het strijkorkest elkaar speels af. De sopranen zingen daaroverheen de koraalmelodie, terwijl de overige koorstemmen aan de orkestrale introductiemuziek refereren.

(Het openingskoor door Suzuki & co)

In het daaropvolgende basrecitatief (het langste dat Bach ooit componeerde) wisselt hij de tekst effectief af met het koraal, eenstemmig gezongen door de tenoren en bassen.

(Jonathan Brown zingt het basrecitatief in een uitvoering o.l.v. Gardiner)

Nog meer koraal horen we in het vierde deel. De kooralten zingen ditmaal de koraalmelodie, waarbij twee hobo d'amore's de vrije melodie voor hun rekening nemen.

(Het koraal op deze mooie cd)

Een totaal andere verwerking van de koraalmelodie horen we in het zevende deel. Elk van de vier regels worden door het koor gezongen, onderbroken door vier recitatieven voor elk van de solisten. Het vierstemmige slotkoraal sluit de cantate af.

(Een historische opname van Gustav Leonhardt)

Tussen deze koraaldelen, die fungeren als de pilaren in een kathedraal, plaatst Bach drie aria's die uitblinken in contrast en sfeer. De eerste voor tenor met rusteloze opwaarts bewegende figuurtjes. In de onstuimige basaria 'Das Stürmen von den rauhen Winden' wordt de wind treffend geïllustreerd met een stormachtige cellopartij en virtuoze melismen van de bas.

(Een peulenschil voor Dietrich Fischer-Dieskau, op deze opname)

De derde aria daarentegen ademt een pastorale sfeer. De sopraan wordt hier ondersteund met hobo en pizzicatobegeleiding van de strijkers. Een prachtige illustratie van de 'gedämpften Saiten' uit het eerder gehoorde recitatief.

(De sopraan-aria uit de opname van Suzuki)

(JWvR)