Ouvertures vormen de grootste groep. Vaak waren dat opera-ouvertures. Later ontstond de ouverture als zelfstandig stuk. Mendelssohns Hebriden was geïnspireerd door een bezoek aan de Schotse eilanden.
De term doet anders vermoeden, maar de sinfonia lijkt op de ouverture. Het was vaak een instrumentaal deel van een opera of theaterwerk. Vivaldi’s La senna festeggiante heeft een prachtige sinfonia.
De reeks variaties als muziekgenre bestaat sinds de 16e eeuw, en is te vinden in vrijwel alle instrumentale bezettingen, en dus ook voor orkest. Een van de bekendste voorbeelden is Elgars Enigma variaties.
De term Rapsodie is afkomstig uit de literatuur en heeft verschillende betekenissen. Vooral de grilligheid kwam in de orkestrale rapsodieën terecht. Liszt is de pionier van het genre.
Hier kan een componist zijn fantasie geheel de vrije loop laten. Fantasieën hebben vaak een bijnaam. De titel van Rachmaninoffs De Rots kwam bijvoorbeeld van een een gedicht van Michail Lermontov.
De grootste groep overige orkestwerken zijn de stukken die niet onder de voorgaande kopjes vallen: het gaat hier om meer dan 6000 stukken! Het is een onmogelijke vraag welke hiervan typerend is...
De Schilderijententoonstelling is het beroemdste stuk van de Russische componist Modest Moessorgski. Waarschijnlijk behoort… meer