Bachs spirituele testament was de Hohe Messe. Hij compileerde het werk enkele jaren voor zijn dood, waarvoor hij muziek bij elkaar verzamelde vanuit zijn hele werkzame bestaan. Ruim een eeuw daarvoor – en eveneens enkele jaren voor zijn dood – deed
Monteverdi hetzelfde met zijn Selva morale e spirituale. Deze bundel met kerkmuziek vormde de weerslag van Monteverdi’s arbeid als kapelmeester
… van de San Marco. Zet de beide bundels naast elkaar, en je hoort de enorme ontwikkeling die Westerse muziek heeft doorgemaakt: van de vroege tot de late barok, van Venetië tot Leipzig. En toch raken die beide meesterwerken elkaar op tenminste één punt, namelijk in het Crucifixus, het onderdeel uit het Credo dat betrekking heeft op de dood van Christus. Zowel Monteverdi als Bach gebruikten hier de chromatisch dalende bas om de meest schrijnende harmonieën uit te lokken. Pablo Heras-Casado en de zijnen laten een selectie horen uit de Selva morale, waaronder dat Crucifixus. En dat is dan een droevig moment in een overwegend feestelijk geheel aan Maria-hymnen, misdelen, madrigalen en psalmen. (HJ)meer
