De Ploeg : Daniël Ruyneman en zijn tijd

De Nederlandse muziek wordt nog al eens gezapigheid verweten. Dat er ook uitzonderingen zijn, bewijst het werk van Daniel Ruyneman (1886-1963). Diverse malen in zijn leven heeft hij zich ingezet voor de erkenning van de hedendaagse muziek. Zo verzorgde hij tegen het einde van zijn leven een geruchtmakende serie met werken van ondermeer Boulez, Stockhausen en Peter Schat. Ruyneman nam destijds stelling… in het schandaal rond Matthijs Vermeulen en het Concertgebouw. Wellicht mede door dit conflict, waardoor muziek van Vermeulen en Ruyneman werd geboycot tijdens het Mahler Feest in 1920, besloot Ruyneman zich te vestigen in Groningen. Hier was hij betrokken bij de expressionistische kunstenaars van De Ploeg en verzorgde hij ondermeer de Nederlandse première van "Le boeuf sur le toit" van Milhaud, met wie Ruyneman zich sterk verwant voelde. De cd "De Ploeg Daniel Ruyneman en zijn tijd" geeft een beeld van deze wereld middels vocale en instrumentale muziek van Ruyneman, Ingenhoven, Debussy en Milhaud. Het meest opvallende werk is wellicht Ruynemans "Hyroglyphen" uit 1918 voor fluiten, celesta, harp, cup-bells, piano, mandolines en gitaren. Ruyneman ontwierp hiervoor zelfs een speciaal instrument, bestaande uit elektrische schellen die door een klavier bediend konden worden. Helaas is dit instrument tijdens het bombardement van Rotterdam verloren gegaan. Uitvoerenden op deze cd zijn sopraan Djoke Winkler Prins, cellist Rene Berman, pianist Kees Wieringa en het Ruyneman ensemble. (H.J.)meer