Pop als zelfstandig genre binnen de popmuziek is eigenlijk een kunstmatige categorie. Het omvat alles wat buiten de andere popsoorten valt, maar bezit daarmee toch min of meer eigen kenmerken. In pop ligt de nadruk op het liedje. Compositie, melodie en productie zijn belangrijker dan stijl en inhoud. Pop ligt goed in het gehoor en spreekt idealiter een massapubliek aan. Onder haar beoefenaars treffen we dan ook veel hitmakers aan, uiteenlopend van The Beatles tot Michael Jackson, en van Simon & Garfunkel tot de Spice Girls.
Hardrock is een eind jaren zestig ontstaan bastaardmengsel van blues, rhythm & blues en rock-‘n-roll, gekenmerkt door een hoog geluidsvolume, een zwaar vervormde gitaarsound en agressieve vocalen. Led Zeppelin en Deep Purple gelden als de eerste, archetypische hardrockbands. Hardrockfans onderscheiden zich door hun uiterlijk (lang haar, leren of spijkerjasjes) en hebben vaak een voorliefde voor horrorfilms. Metal, aanvankelijk 'heavy metal' genoemd, is het extremere vervolg op hardrock. Het debuut van Black Sabbath geldt als de eerste metalplaat. Eind jaren tachtig beleeft metal een heropleving, met groepen als Iron Maiden en Judas Priest. Geïnspireerd door deze New Wave Of British Heavy Metal komen in de VS thrashmetalbands als Metallica en Slayer op. Vanaf de jaren tachtig ontstaan er tientallen termen om alle uiteenlopende substijlen te kunnen omschrijven. Hieronder vallen southern rock, stonerrock, doommetal, black metal, deathmetal, gothic metal, funkmetal, hair metal, speedmetal en nu metal.
Gangbare afkortingen voor progressi(e)ve rock en symfonische rock: aan het eind van de jaren zestig ontstane mengvormen van pop en rock met klassieke muziek, avant-garde en jazz, gekenmerkt door lange songs met veel tempo- en maatwisselingen en het gezichtsbepalende gebruik van toetseninstrumenten, vooral de synthesizer. Groepen als Pink Floyd, Yes en Genesis hangen hun platen op aan ambitieuze concepten en optredens zijn spectaculaire massabijeenkomsten. Een belangrijke deelstroming is krautrock of kosmische Musik. Deze ontstaat in Duitsland als groepen op zoek gaan naar muziek die niet belast is door het verleden. Groepen als Can, Neu! en Faust breken niet commercieel door maar zijn van grote invloed op latere alternatieve en progbands. Vanaf eind jaren zeventig is er ook sprake van een meer op hardrock en metal georiënteerde richting. Vanaf 2000 is dat zelfs de dominante richting in het genre, met Dream Theater als trotse vaandeldrager.
