Er bestaan maar weinig muzikanten in de moderne popmuziek die werkelijk ‘geniaal’ kunnen worden genoemd, maar in het geval van Ray Charles is deze typering terecht. Zijn oorspronkelijke manier van zingen, met invloeden uit zowel gospel als popmuziek, heeft nadien talloze grote zangers geïnspireerd. In zijn lange, productieve carrière als platenartiest, die begon in 1949, was Charles misschien wel de beste vertolker van popmuziek van na de oorlog. Als begaafd pianist, songwriter en vocalist werd hij een meester in iedere stijl die hij aanpakte, zoals rhythm-and-blues, country, blues en soul. De man die onuitwisbare rhythm-and-bluesklassiekers schreef als I Got A Woman en What’d I Say overleed in 2004 als een meervoudig legende. Datzelfde jaar zorgde een opvallende acteerprestatie van Jamie Foxx, in de biografische film Ray, voor een waardig cineastisch eerbetoon.
meer
In zijn korte maar glansrijke carrière maakte Sam Cooke pakweg een dozijn platen die tot de ijkpunten van de soul worden gerekend. Hij legde eigenhandig de fundering voor alle aan rhythm-and-blues gerelateerde muziek die de hitlijsten zou domineren in de decennia erna. In Cookes geluid werd de bezieling van zijn geliefde gospelmuziek gefuseerd met een mierzoete maar trefzekere vocale popstijl. Als zanger, songschrijver en producer was hij een van de belangrijkste figuren in de pop en soul van de twintigste eeuw. In 1964, toen hij nog op de top van zijn muzikale kunnen stond, werd Cooke vermoord in een hotel in Californië -- een abrupt einde voor een getalenteerd en invloedrijk artiest.
Schijnbaar toevallig deelt Ruth Brown (Virginia 1928) haar initialen met het genre rhythm & blues. De zangeres was wellicht niet zo bekend als Ray Charles of Sam Cooke, maar Ruth Brown speelde wel degelijk een sleutelrol bij de ontwikkeling van rhythm & blues naar soul. Haar bijnaam was ‘Little Miss Rhythm’ en haar ritmische wijze van zingen zou soulzangeressen als Etta James, Tina Turner en Aretha Franklin inspireren. Ze was bovendien de eerste succesvolle artieste voor Atlantic Records. Deze platenmaatschappij overleefde daarmee haar eerste moeilijke jaren en zou de wereld jaren later veel fraaie soulplaten schenken.
Antoine ‘Fats’ Domino werd in 1928 geboren in New Orleans en het geluid van die stad klinkt door in het werk van de zanger/pianist. Domino was een van de pioniers van de rock-'n-roll, maar zijn muzikale palet was veel breder dan rock-'n-roll alleen. Vooral in de jaren vijftig en zestig was hij populair en scoorde hij hits met Blueberry Hill (1957), My Girl Josephine (1960), Jambalaya (1962) en There Goes My Heart Again (1963). Wanneer de orkaan Katrina in 2005 over zijn woonplaats raast, is de zanger een aantal dagen vermist. Fats overleeft de ramp, maar verliest wel de helft van zijn 23 gouden platen.
De niet aflatende intensiteit van James Browns muziek maakte hem één van de meest herkenbare en invloedrijke artiesten sinds de jaren vijftig. Hij begon als gospelzanger, maar stapte al snel over naar rhythm and blues, waarna hij hits begon te scoren. In de loop van de jaren zestig transformeerde de zelfverklaarde Godfather Of Soul eigenhandig het rhythm and blues-geluid tot een strakke, stuwende stijl, waarmee hij mede aan de basis van de funk stond. In de daaropvolgende decennia dreigden persoonlijke problemen de immer gepassioneerde Brown op een zijspoor te zetten maar hij wist steeds terug te komen. De ontelbare JB samples - al dan niet aan hem toegeschreven - die op rap- en hiphopplaten zijn terug te vinden getuigen van zijn blijvende invloed. De 'godfather of soul' overleed op Eerste Kerstdag 2006.
Ondanks een harde, liefdeloze jeugd wist Etta James (echte naam: Jamesetta Hawkins) uit te groeien tot een belangrijke zangeres van rhythm-and-blues, soul en later ook jazzmateriaal. Haar hoogtijdagen beleefde ze in de jaren zestig toen ze een reeks sterke songs (onder meer At Last, Tell Mama en I’d Rather Go Blind) opnam voor het beroemde Chess Records. In latere jaren leed ze onder de drugs- en eetverslavingen waardoor haar productie laag bleef. Nadat ze in 1988 definitief afkickte, nam ze nog een aantal goede albums op. Haar doorleefde stem was een rolmodel voor jongere zangeressen. Onder meer Janis Joplin, Beyoncé en Adele zongen nummers die door Etta James bekend waren geworden.
Het leven van Anna Mae Bullock (1939) neemt een heel andere wending als ze verliefd wordt op rhythm & blues legende Ike Turner. Hij geeft haar de artiestennaam Tina Turner, waarna hun gezamenlijke rhythm & blues revue in de jaren zestig een enorm succes wordt op de bühne. Platensucces blijft daar aanvankelijk bij achter. Zelfs de hulp van superproducer Phil Spector kan daar niets van veranderen, al wordt de in Amerika geflopte single River Deep Mountain High (1966) in Europa beschouwd als een heuse klassieker. Pas in 1971 is het goed raak met de dynamische CCR-cover Proud Mary. Vijf jaar later gaat het duo, dat een stormachtige en naar verluidt stormachtige relatie heeft, definitief uit elkaar. Het eerste soloalbum van Tina – Private Dancer uit 1983 – wordt een onverwacht megasucces, waarna een uiterst succesvolle solocarrière volgt. In 2000 zet Tina een punt achter haar carrière. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Begin 2009 onderneemt de dan 69-jarige zangeres een nieuwe wereldtournee waarbij ze ook Nederland aandoet.
De soul van Motown was in goede handen bij The Four Tops. Het kwartet scoorde eind jaren zestig hit na hit voor het beroemde soullabel. Songs als Reach Out I’ll Be There, Benadette en I Can’t Help Myself behoren nu tot de canon van de soulmuziek. De meeste van deze hits werden geschreven door het componistentrio Holland-Dozier-Holland. Opvallende troef bij The Four Tops was frontman Levi Stubbs. Met zijn baritonstem stak hij krachtig af tegen andere soulzangers, die meestal tenor waren. In de jaren zeventig scoorde groep minder hits, maar bleven een livefavoriet. Met Indestructible en Loco In Acapulco scoorde het kwartet in 1988 nog twee onverwachte hits. Anno 2011 zijn drie van de vier originele leden overleden, maar mede-oprichter Abdul ‘Duke’ Fakar toert met drie vervangers nog altijd de wereld over.
Aretha Franklin is een van de belangrijkste en meest invloedrijke soulzangeressen van de twintigste eeuw. De dochter van de beroemde dominee C.L. Franklin begon in de jaren vijftig als tiener met het zingen van gospels in haar geboortestad Memphis. Later zong ze ook jazz en pop. Ze werd pas werkelijk populair in de jaren zestig met een aantal opvallende rhythm-and-blueshits op het Atlantic-label. Respect, Chain Of Fools en veel andere songs leverden haar de titel ‘Queen Of Soul’ op. Franklins krachtige en emotionele stem raakt feilloos het hart van de luisteraar. In de top 10 van beste zangeressen van de twintigste eeuw mag Aretha Franklin niet ontbreken.
De naam van William ‘Smokey’ Robinson (Detroit 1940) blijft voor altijd verbonden met Motown. Robinson was producer, componist, vice-president en natuurlijk ook artiest bij het beroemde soullabel. Met zijn groep The Miracles scoorde hij met Shop Around in 1960 een nummer-1 hit, zowel voor hemzelf als Motown de eerste in een lange rij. Zowel Bob Dylan als John Lennon prezen zijn originele muziek en teksten. Vanaf 1973 richtte Robinson zich op een solocarrière. Met een meer volwassen souljazzgeluid schreef hij de perfecte muziek voor de late uurtjes. Zijn hit Quiet Storm (1975) werd zelfs een genreaanduiding voor deze zwoele soulvariant. Ook na het bereiken van de pensioensgerechtigde leeftijd brengt Smokey Robinson nog albums uit. Ook was hij in 2009 één van de juryleden in American Idol.
Otis Redding was een van de grote soulmannen van de jaren zestig. Hij combineerde de ritmische rauwheid van
James Brown met de zoete gospelstem van
Sam Cooke. De in Georgia geboren zanger schreef zijn eigen liedjes. Redding scoorde zijn eerste hit in 1963 met These Arms Of Mine. Er zouden er nog veel meer volgen. Zijn pittige, emotionele zang, voorzien van schetterende blazerarrangementen, definieerde het geluid van het
Stax-label. Zijn optreden op het Monterey Pop Festival bewees dat Redding ook een blank rockpubliek kon aanspreken. Otis' grote doorbraak leek slechts een kwestie van tijd. Helaas verloor Redding het leven bij een vliegtuigongeluk. Hij werd slechts 26 jaar oud. Ondanks een wreed afgekapte loopbaan zou Otis Redding een blijvende invloed blijven hebben op zangers na hem.
(bron: wikipedia)Benjamin Earl Nelson, (Henderson, North Carolina, 28 september 1938 – Hackensack, New Jersey, 30 april 2015), beter bekend onder zijn artiestennaam Ben E. King, was een Amerikaans soul- en popzanger en -schrijver. Hij is in Nederland en België vooral bekend van het nummer Stand by Me uit 1961, dat in 1987 in de hitlijsten stond.-
King zong eerst bij The Drifters voordat hij aan zijn solocarrière begon.
King overleed op 30 april 2015 op 76-jarige leeftijd.
Categorie:Amerikaans zanger
Categorie:Soulzanger... meer
(bron: wikipedia)Verenigde Staten
The Mar-Keys is een Amerikaanse soulband, oorspronkelijk uit Memphis, Tennessee, opgericht in 1958. Het was de eerste studiosessieband voor Stax Records. Zij vormden de basis voor het typische Memphis soul geluid in het begin van de jaren zestig. De groep bestond uit: Steve Cropper (gitaar), Charlie Freeman (gitaar), Donald Dunn (basgitaar), Jerry Lee "Smoochie" Smith (saxofoon), Charles "Packy" Axton (tenorsax), Don Nix (saxofoon), Terry Johnson (piano) en Wayne Jackson (trombone en trompet).
De groep begon in 1958 op... meer
(bron: wikipedia)Freddie King (Gilmer (Texas), 3 september 1934 - Dallas, 28 december 1976) was een bluesgitarist en zanger.
King, één van de "Three Kings" van de blues gitaar (samen met B.B. King en Albert King), werd geboren in Gilmer, Texas in 1934. Hij verhuisde met z'n familie naar Chicago in 1950 waar hij begon te spelen in lokale clubs.
Zijn instrumentale Hide Away, opgenomen in 1961, werd later gecoverd door Eric Clapton en John Mayall. King had een sterke invloed op... meer
(bron: wikipedia)Don Covay (geboren als Donald Randolph; Orangeburg, 24 maart 1938 – Nassau County (New York), 31 januari 2015) was een Amerikaans zanger en songwriter.
Covays vader, een baptistisch predikant, overleed toen Covay nog maar acht jaar was. Begin jaren vijftig verhuisde hij naar Washington, waar hij deel uitmaakte van een familiegospelkwartet, The Cherry Keys. Vanaf 1953 speelde hij nog in The Rainbows, een r&b-groep waar Marvin Gaye en Billy Stewart weleens invielen. Zijn solocarrière begon in 1957, toen hij optrad... meer
Vijfkoppige soulgroep uit de stal van Motown. Eind jaren zestig legde The Temptations de lat hoog voor hun concurrenten: perfecte samenzang aangevuld met een vloeiende choreografie en strakke pakken. Tijdens de vroege periode (1964-1968) van de band waren The Temptations een klassieke Motown-groep. Het excentrieke en egoïstische gedrag van leadzanger David Ruffin leidde tot diens ontslag. Met vervanger Dennis Edwards schoof de groep meer op in de richting van funk. De nieuwe sound leverde baanbrekende hits als Ball Of Confusion (1970) en Papa Was A Rolling Stone (1972). Toch wist de groep matig in te spelen op de veranderende (disco-)smaak van het grote publiek en ook een reünie bood in 1982 weinig soelaas. Ondanks hun tanende populariteit beïnvloedden The Temptations veel artiesten na hen, met name (neo)soul- en r&b-groepen.
Nina Simone was een geweldig pianiste, een meeslepend vocaliste en een compromisloze persoonlijkheid. Met haar politiek-maatschappelijk bewustzijn en brede smaak onderscheidde ze zich van de concurrentie. Haar interpretaties van soul, jazz, blues en standards zijn verbluffend en uniek, niet voor niets noemen de fans haar “The Goddess”. Ze vestigde haar naam als jazzgrootheid met een ontroerende vertolking van George Gershwins I Loves You Porgy. Tot haar invloedrijke werk uit de jaren zestig behoren Forbidden Fruit en I Put A Spell On You. Een van haar singles, Don’t Let Me Be Misunderstood, werd later een wereldhit voor The Animals. Later zou ze minder regelmatig opnemen, maar in 1987, tijdens een periode waarin ze zich vrijwillig had teruggetrokken in Frankrijk, had ze een toevalshit nadat haar versie (uit de jaren vijftig) van My Baby Just Cares For Me was gebruikt in een tv-reclame. Simone overleed in 2003 in haar huis in Frankrijk. Ze werd 70 jaar.
(bron: wikipedia)The Isley Brothers is een Amerikaanse rhythm-and-blues- en soulgroep uit Cincinnati, Ohio; de oorspronkelijke samenstelling bestond uit O'Kelly, Rudolph en Ronald Isley. The Isley Brothers bereikten vanaf de jaren 50 tot begin 21e eeuw zes decennia achter elkaar één of meer hitnoteringen in de Billboard Hot 100. Hiermee zijn ze een van de langst actieve groepen in de popgeschiedenis.
The Isley Brothers begonnen in 1954 als gospelmuziekensemble, maar na de vroege dood van broer Vernon in 1955 stapten ze over... meer
De Amerikaanse zanger Solomon Burke is een ware soullegende. Zijn pioniersrol in de soulmuziek is moeilijk te overschatten. Daarnaast was Burke, als begrafenisondernemer, predikant van een eigen kerk en met zijn opvallende podiumverschijning ook nog eens een bijzonder interessant figuur. Sinds een radiodeejay hem kroonde tot King Of Rock & Soul, trad Burke steevast op in een mantel met een kroon op. Toen hij te zwaarlijvig werd om nog staande op te treden, liet hij een troon op het podium installeren. Zijn carrière gaat terug tot het begin van de jaren zestig, toen Burke legendarische opnamen maakte voor het Atlantic-label. Als eerste zwarte artiest waagde hij zich toen aan countryrepertoire. Dat deed hij zo overtuigend dat hij na het scoren van een countryhit geboekt werd door de Ku Klux Klan. Op het podium vocht hij amusante verbale vetes uit met die andere soulzanger met koninklijke aspiraties: James Brown. Vanaf de jaren zeventig werd de zanger steeds minder succesvol en werden eerdergenoemde nevenactiviteiten steeds belangrijker. In 2002 bracht hij zijn comebackalbum Don't Give Up On Me uit. Deze cd, waarop hij liedjes zong die voor hem werden geschreven door onder anderen Elvis Costello, Tom Waits en Brian Wilson, werd erg goed ontvangen door zowel pers als publiek en bracht Solomon Burke weer volop in de belangstelling. Vlak voor een concert met De Dijk, waarmee hij een album opnam, kwam Burke te overlijden. Hij werd 70 jaar.
Toen altsaxofonist Cannonball Adderley zijn opwachting maakte in de New Yorkse jazz-scene in 1955 viel hij onmiddellijk op met zijn van blues doordrenkte toon en swingende timing. Enkele jaren later vroeg Miles Davis hem om zijn befaamde Quintet uit te breiden tot een sextet. Met deze groep nam hij het baanbrekende album Kind Of Blue op. In de jaren zestig, waarin vele jazzmuzikanten zochten naar nieuwe vormen, hield Adderley in een kwintet samen met zijn broer Nat, vol overtuiging vast aan de door gospel en blues beïnvloedde souljazz. Hits als Mercy, Mercy, Mercy (1967) brachten jazz dichter bij rockmuziek, zonder compromissen te sluiten.
(bron: wikipedia)Verenigde Staten
Mary Wells (Detroit, Michigan, 13 mei 1943 – Los Angeles, 26 juli 1992) was een Amerikaanse zangeres die aan de basis stond van het speciale Motowngeluid van het begin van 1960. Ze werd beschouwd als "de koningin van Motown" totdat ze in 1965 op het hoogtepunt van haar carrière bij het platenlabel vertrok.
Op 17-jarige leeftijd tekende Wells een contract met platenmaatschappij Motown Records. Ze was daarmee een van de eerste artiesten van het label die in 1962... meer
Huisband van het legendarische soullabel Stax, opgericht in 1962. De vier leden zijn te horen op albums van Otis Redding, Carla Thomas en Eddie Floyd. De groep bestond uit twee zwarte (pianist Booker T Jones en drummer Al Jackson) en twee blanke (gitarist Steve Cropper en bassist Donald Dunn) muzikanten. Dat was bijzonder voor een band uit het zuiden van de Verenigde Staten. Het bekendste nummer van The MG’s was Green Onions, een instrumentaal lied dat, aanvankelijk zonder medeweten van de bandleden, werd opgenomen door Jim Stewart, de baas van Stax Records.
Marvin Gaye begon zijn carrière in de late jaren vijftig, toen hij zong met verschillende vocale rhythm and bluesgroepen. Hij ging al snel verder als sessiedrummer en zanger bij Motown. Gayes eigen albums in de jaren zestig werden gekenmerkt door stuwende, energieke rhythm and blues en duetten met Mary Wells en Tammi Terrell. In de jaren zeventig creëerde hij een unieke, hoogstpersoonlijke visie op rhythm and blues, waarin hij maatschappijkritische elementen, atmosferische arrangementen en overkoepelende albumthema's verwerkte. Zijn vroege, gewelddadige dood beroofde de wereld van een waar genie.
Toen rock-n’-rollpionier Ike Turner de jonge Ann Bullock voor het eerst hoorde zingen, sloeg hij steil achterover. Hij besloot zijn band in dienst te zetten van deze explosieve zangeres met wie hij ook trouwde. Door jarenlang avond aan avond op te treden met The Ike & Tina Turner Revue groeide de groep uit tot een weergaloze liveband die elk publiek plat wist te spelen met hun opwindende soul en strakke rhythm & blues. Nadat de band het voorprogramma verzorgde van de eerste Amerikaanse stadiontoernee van de Rolling Stones (1969) werd de groep ook geliefd onder blanke rockfans. In 1976 stapte Tina uit de groep, mede vanwege de jarenlange mishandelingen van Ike. Het stel scheidde in 1978 formeel. Beiden gingen solo verder. Tina groeide uit tot één van de absolute supersterren van de jaren tachtig, maar Ike wist met zijn solocarrière de glorie van weleer nooit meer te benaderen.
Chubby Checker blijft voor eeuwig verbonden aan The Twist, zijn grote hit uit 1960. Zozeer zelfs dat de zanger/pianist een hekel kreeg aan het lied, omdat het publiek vergat dat hij wel degelijk meer in zijn mars had. Zo scoorde Checker in Amerika nog twintig andere hitsingles. Checker (echte naam: Ernest Evans) werd in 1940 geboren in Philadelphia, maar heeft ook een band met Nederland. Hij trouwde een Nederlandse vrouw en nam ook twee nummers op met de Amsterdamse beatband ZZ & De Maskers.