Toen in 2002 Jamie Cullum op het toneel verscheen met zijn mix van jazz, pop en een vleugje rock, werd de charmante en hippe Brit direct omarmd door een groot publiek. Cullum bleek als geen ander een grote schare mensen te kunnen interesseren voor liedjes die dankzij jazzinvloeden wat ingewikkelder in elkaar zaten dan de gemiddelde popmuziek. Zijn eerste twee platen werden grotendeels gevuld met favoriete nummers van andere artiesten, uiteenlopend van George Gershwin tot Radiohead, maar vanaf Twentysomething (2004) stonden er steeds meer eigen composities op zijn albums. Rond deze tijd werd Cullum ook in Nederland een vaste waarde. Het poppy album Catching Tales en het meer op rock georiënteerde The Pursuit deden het erg goed in de Nederlandse hitlijsten.
meerDe jazzchanteuse Norah Jones was dé verrassing van 2002. Haar debuutalbum Come Away With Me (2002) op het prestigieuze jazzlabel Blue Note raakte een gevoelige snaar bij luisteraars wereldwijd en werd overladen met Grammy Awards. Zonder compromissen te sluiten wist Jones een breed publiek voor haar mix van jazz en pop te vinden. Feels Like Home (2004) en Not Too Late (2007) lieten een wat meer rootsy geluid horen, maar waren stilistisch grotendeels identiek. Met The Fall (2009) brak ze met deze traditie. Op dit album speelde Jones naast piano voor het eerst ook elektrische gitaar.
(bron: wikipedia)Natalie Maria (Natalie) Cole (Los Angeles, 6 februari 1950 – aldaar, 31 december 2015) was een Amerikaanse jazzzangeres en actrice. Ze was de dochter van de jazzzanger Nat King Cole.
Cole maakte haar zangdebuut al op haar zesde, toen ze meezong op het kerstalbum van haar vader. Deze was verbaasd over het talent van zijn dochter en zorgde ervoor dat ze eenmaal per week kon optreden in een nachtclub.
Toen Cole vijftien jaar was, stierf haar vader aan longkanker. Na... meer
De Canadese zanger Michael Bublé (Vancouver 1975) koos ervoor om geen eigentijdse rock of pop te zingen, net als
Harry Connick Jr. in de jaren tachtig en negentig. Hij verschilde van zijn generatiegenoten door zijn voorliefde voor de swingende klanken uit de jaren veertig en vijftig. Bublé had als
Sinatra-achtige crooner al veel podium- en studio-ervaring opgedaan toen hij in 2003 met zijn
titelloze debuutalbum doorbrak. Die cd maakte hem in één klap tot een gevestigde naam.
Het lukte Billie Holiday, het schoolvoorbeeld van een jazzzangeres, altijd om haar hart te leggen in elk liedje dat ze zong. Met haar frêle stem en bondige stijl wist ze zelfs de meest luchtige popliedjes een hartverscheurende draai mee te geven. Haar beste muziek zit vol emotie, zowel vrolijkheid als wanhoop, en maar weinig muzikanten wisten dat gevoel te evenaren. Van het midden van de jaren dertig tot het midden van de jaren veertig bevond Lady Day zich op de top van haar kunnen. Ze nam albums op met vele zwaargewichten uit de jazz, zoals Benny Goodman, Duke Ellington en Lester Young. In de late jaren veertig leidde haar heftige liefdesleven en haar drank- en drugsgebruik tot problemen, waarbij ze uiteindelijk ook met de sterke arm der wet in aanraking kwam. Ook Holidays gezondheid holde achteruit, wat uiteindelijk leidde tot haar dood in 1959. Haar woelige privéleven zorgde dat ze in haar tijd de krantenkoppen haalde, haar unieke talent maakte haar tot een tijdloze legende.
(bron: wikipedia)Alwyn Lopez "Al" Jarreau (Milwaukee, Wisconsin, 12 maart 1940 – Los Angeles, 12 februari 2017) was een Amerikaans jazz- en popzanger.
Al Jarreau stond bekend om zijn vaak geïmproviseerde scatzang en het vermogen om muziekinstrumenten met zijn stem na te bootsen, waaronder gitaar en percussie. Hij is de enige zanger die Grammy Awards heeft gewonnen in drie categorieën: jazz, R&B en pop.
Als zoon van een predikant kreeg hij de eerste zangervaringen in het kerkkoor. Hij studeerde eerst psychologie aan... meer
Ella Fitzgerald was de belangrijkste uitvoerende van het American Popular Songbook, vanwege haar onvergelijkbare kwaliteiten en zorgvuldige materiaalkeuze. Met producer Norman Granz legde ze aan verschillende componisten gewijde ‘songbooks’ op vinyl vast. Daarmee maakte Fitzgerald definitieve versies van de liederen van de belangrijkste Amerikaanse songschrijvers. Fitzgerald had een enorm stembereik en gedurende het grootste deel van haar carrière behield haar stem de jeugdige, licht vibrerende klank. Daardoor klonken haar versies opvallend fris, vooral haar ‘scat’-materiaal. Hoewel vele uitstekende artiesten haar hebben opgevolgd, zal er hoogstwaarschijnlijk nooit meer iemand opstaan die het American Songbook zo subliem vertolkt.
Nina Simone was een geweldig pianiste, een meeslepend vocaliste en een compromisloze persoonlijkheid. Met haar politiek-maatschappelijk bewustzijn en brede smaak onderscheidde ze zich van de concurrentie. Haar interpretaties van soul, jazz, blues en standards zijn verbluffend en uniek, niet voor niets noemen de fans haar “The Goddess”. Ze vestigde haar naam als jazzgrootheid met een ontroerende vertolking van George Gershwins I Loves You Porgy. Tot haar invloedrijke werk uit de jaren zestig behoren Forbidden Fruit en I Put A Spell On You. Een van haar singles, Don’t Let Me Be Misunderstood, werd later een wereldhit voor The Animals. Later zou ze minder regelmatig opnemen, maar in 1987, tijdens een periode waarin ze zich vrijwillig had teruggetrokken in Frankrijk, had ze een toevalshit nadat haar versie (uit de jaren vijftig) van My Baby Just Cares For Me was gebruikt in een tv-reclame. Simone overleed in 2003 in haar huis in Frankrijk. Ze werd 70 jaar.
Toen altsaxofonist Cannonball Adderley zijn opwachting maakte in de New Yorkse jazz-scene in 1955 viel hij onmiddellijk op met zijn van blues doordrenkte toon en swingende timing. Enkele jaren later vroeg Miles Davis hem om zijn befaamde Quintet uit te breiden tot een sextet. Met deze groep nam hij het baanbrekende album Kind Of Blue op. In de jaren zestig, waarin vele jazzmuzikanten zochten naar nieuwe vormen, hield Adderley in een kwintet samen met zijn broer Nat, vol overtuiging vast aan de door gospel en blues beïnvloedde souljazz. Hits als Mercy, Mercy, Mercy (1967) brachten jazz dichter bij rockmuziek, zonder compromissen te sluiten.
Als hét fotomodel van de cooljazz in jaren vijftig was Chet Baker een tijdlang het icoon van de sensitieve subcultuur van dat decennium. Maar in plaats van de ladder van beroemdheid te bestijgen bleef hij een outsider, de belangrijkste onder de ’beautiful losers’. De daaropvolgende dertig jaar verscheen hij in en uit de schijnwerpers door briljante momenten af te wisselen met fysieke aftakeling en persoonlijke misère. Nadat zijn tanden uit zijn mond werden geslagen bij een drugsgerelateerde vechtpartij, stopte hij lange tijd met spelen. Toen hij eindelijk zijn comeback maakte, bleek hij een nog steeds krachtige, maar rusteloze geestverschijning. In 1987 verscheen de met gejuich ontvangen Baker-documentaire Let’s Get Lost, maar een jaar later, onder invloed van drugs, viel Baker uit het raam van een Amsterdams hotel en stierf een dood die net zo tragisch was als zijn door genialiteit gekenmerkte leven.
“The incredibly lovely sound of Stan Getz”. Wel wat zelfingenomen om zoiets van jezelf te zeggen, maar Stan Getz had wel gelijk. Vrijwel geen enkele andere saxofonist kon zo’n lyrisch geluid halen uit zijn tenor. Met dat geluid en zijn vloeiende lijnen was Getz veel te horen op bossa nova-cd’s en zelfs enkele smooth fusion albums. Daardoor zou je haast vergeten dat hij een geweldig improvisator was in een stijl die het midden hield tussen cool jazz en hard bop. Getz (1927) maakte eind jaren veertig indruk als frontman van de Four Brothers, de beroemde saxofoonsectie van het orkest van Woody Herman. Daarna begon hij kleine groepen te leiden met onder meer Jimmy Raney en Horace Silver. Zijn grootste succes, commercieel gezien, scoorde hij in een Braziliaans getinte samenwerking met gitarist Charlie Byrd en de bossa nova-hits Desafinado en The Girl From Ipanema.
Trompettist en zanger Louis Armstrong is misschien wel de meest invloedrijke artiest in de geschiedenis van de jazz. Hij begon in de jaren twintig in de "hot" bands van New Orleans en was een van de eersten die solo-improvisatie in het jazzidioom integreerden. In de komende decennia veranderde zijn stijl nauwelijks, maar hij had vele volgelingen. Armstrong, die ook bekend was onder de koosnaam "Satchmo", was een van de meest geliefde figuren in de Amerikaanse populaire muziek. Zijn vruchtbare opnamecarrière, en het tijdloze karakter van zijn muziek, dragen er zorg voor dat zijn erfenis zal blijven voortbestaan.
Marvin Gaye begon zijn carrière in de late jaren vijftig, toen hij zong met verschillende vocale rhythm and bluesgroepen. Hij ging al snel verder als sessiedrummer en zanger bij Motown. Gayes eigen albums in de jaren zestig werden gekenmerkt door stuwende, energieke rhythm and blues en duetten met Mary Wells en Tammi Terrell. In de jaren zeventig creëerde hij een unieke, hoogstpersoonlijke visie op rhythm and blues, waarin hij maatschappijkritische elementen, atmosferische arrangementen en overkoepelende albumthema's verwerkte. Zijn vroege, gewelddadige dood beroofde de wereld van een waar genie.
De in 1950 geboren Dee Dee Bridgewater wordt gezien als één van de beste zangeressen van haar generatie. Hoewel ze al een uitgebreide en redelijk succesvolle carrière had gehad als zangeres bij big bands en op Broadway, werd ze in Amerika lange tijd over het hoofd gezien en ze verhuisde in 1986 naar Frankrijk om daar een theatershow te gaan maken. Geen onverstandige keuze, want in Parijs groeide ze uit tot een wereldster. Uiteindelijk kreeg ze ook de erkenning van het Amerikaanse publiek, toen ze in 1997 een Grammy kreeg voor haar Ella Fitzgerald tribute-album Dear Ella. Vier jaar lang hield ze zich bezig met het zingen van liedjes uit het repertoire van Fitzgerald, tot ze een opmerkelijke stap maakte en, na een reis naar Polen in 2000, een album opnam met liedjes van de Duitse componist Kurt Weil (This Is New, 2002).
Door geniale virtuositeit te combineren met pure emotie op de altsaxofoon, had Charlie Parker in zijn tijd maar weinig concurrenten. En na hem zou het nooit meer hetzelfde zijn. Als één van de uitvinders van de bebop (samen met Dizzy Gillespie, Bud Powell en anderen), introduceerde Charlie ‘Bird’ Parker nieuwe mogelijkheden voor expressie, één die een indrukwekkende techniek koppelde aan gedegen muzikale kennis en vooral: het vermogen om complexe ideeën simpel, oprecht en onweerstaanbaar uit te voeren. Parker overleed op 34-jarige leeftijd en liet een erfenis na die velen trachtten te evenaren maar door niemand werd overtroffen.
Tony Bennett werd in 1926, in Queens, New York geboren als Anthony Dominick Benedetto. Al op jonge leeftijd trad hij op als zanger en had hij ambities om van zingen zijn beroep te maken. School, werk en de Tweede Wereldoorlog weerhielden hem er niet van deze ambitie te verwezenlijken. Die kans kreeg hij toen hij werd 'ontdekt' door Bob Hope, die hem ook adviseerde zijn naam te veranderen in Tony Bennett. In 1950 kreeg Bennett een platencontract en begin jaren vijftig waren er de eerste grote successen met diverse top 5-hits. Ondanks de populariteit van de rock-'n-roll slaagde hij erin dit succes te blijven behouden. Hij ontwikkelde zich tot een crooner in de stijl van zijn voornaamste concurrent Frank Sinatra en begon zich te interesseren voor de expressiemogelijkheden die de jazz bood.
Eind jaren zestig was er een kentering in de populariteit van Bennett en de platenverkoop daalde, maar toen eind jaren zeventig de waardering voor de traditionele 'standards' weer toenam, kwam Bennett weer volop in de belangstelling, ook van jongere generaties. Dat bewees hij met zijn succesvolle comebackalbum MTV Unplugged (1994), waarvoor hij de Grammy voor album van het jaar ontving. Bennett is een van de laatst overgeblevenen van de haast uitgestorven generatie van crooners die, gehuld in smoking en met orkest en pianist, de nummers uit het 'Great American Songbook' vertolken.
De manier waarop Jean ‘Toots’ Thielemans (1922-2016) en zijn harmonica onderdeel zijn geworden van de Nederlandse cultuur, doet haast vergeten dat hij toch echt uit België komt. Toots is in alle vormen van de Nederlandse media aanwezig, van het thema van de tv-serie
Baantjer tot de soundtrack van de film
Turks Fruit en gastoptredens bij tal van Nederlandse populaire artiesten. De reden voor zijn wereldwijde beroemdheid is simpel: Thielemans was de beste harmonicaspeler ter wereld. Vlak na de oorlog vertrok Toots naar de Verenigde Staten waar hij speelde met bijna alle grootheden uit de jazz. Onder meer
Benny Goodman,
Miles Davis,
Charlie Parker en
Stevie Wonder deden graag een beroep op Thielemans. Toch was het niet het eerste en enige instrument wat hij speelde; zo begon hij op driejarige leeftijd (!) met de accordeon en speelde op latere leeftijd gitaar. Toch is het de harmonica die hem uiteindelijk zijn faam heeft bezorgd en de lijst met gastoptredens waarbij hij zijn stijl mag demonstreren is onnoemlijk groot. In 1995 kreeg hij de Bird Award.
Harry 'Bing' Crosby (1903-1977) is vooral bekend van de tijdloze kersthit White Christmas, die hij in 1942 opnam. Van de single en plaat waar het lied opstond verkocht Crosby een recordaantal van 100 miljoen exemplaren. Crosby was vooral populair in de jaren tussen 1930 en 1960. Hij was een vernieuwer die een nieuwe, relaxte, typisch Amerikaanse vocale stijl ontwikkelde (‘croonen’) en daarmee van grote invloed was op jongere zangers zoals Frank Sinatra en Dean Martin. Ook was Crosby een van de eerste artiesten die hun radioshows opnamen en daarmee zorgde hij voor een doorbraak in de radio- en opnametechniek. Naast zanger was Crosby ook geliefd als acteur. Zijn bekendste films zijn Going My Way (1944) en The Bells Of St. Mary (1945).
Trompettist John Birks “Dizzy” Gillespie was een van de grondleggers van de bebop. Gillespie (1937, Cheraw, South Carolina) speelde trompet in bigbands van achtereenvolgens Teddy Hill en Cab Calloway. In nachtelijke jamsessies in Minton's Playhouse in New York overschreed hij samen met gelijkgestemden als saxofonist Charlie Parker, pianist Thelonious Monk en drummer Kenny Clarke de grenzen van de swing door te experimenteren met harmonische vernieuwingen, complexe thema’s, hoge tempo’s en verrassende ritmische accenten. Gillespie, tegelijkertijd de leidende theoreticus en grootste entertainer van de bebop, leidde eigen combo’s en een bebopbigband. Hij voegde meer en meer Afro-Cubaanse elementen toe aan de bebop en werd zo een wegbereider voor de latin jazz. Zijn karakteristieke verschijning met schuin omhoog gebogen trompet en enorm uitpuilende wangen deden haast vergeten dat hij een virtuoos trompettist was.
De ‘diva van de jazz’ Cassandra Wilson (1955) speelde op jonge leeftijd piano en gitaar, maar koos uiteindelijk voor zang en werd een van de bekendste jazzzangeressen van de jaren negentig. Ooit het gezicht van het avant-gardistische New Yorkse M-Base Collective, bracht ze haar eerste soloalbum Songbook in 1985 uit. Hoewel hierna nog enkele platen verschenen, verkreeg ze haar echte roem pas met Blue Light Till Dawn uit 1993, waarop ze terugkeerde naar een meer bluesgeoriënteerd geluid. Sindsdien brengt ze oude blues- en folknummers uit die ze op nieuwe manier interpreteert. Voor haar album Belly Of The Sun (2002) reisde ze af naar de Mississippidelta in het zuiden van de Verenigde Staten - ‘op pelgrimage naar het binnenste van de blues’ - waar ze nummers opnam in onder meer een station en goederenwagon. In 2003 verschijnt de cd Glamoured, waarop ze o.a. nummers van Willie Nelson, Bob Dylan en Muddy Waters covert. (IV)
Voor de familie Rosenberg is het levend houden van de muzikale traditie van de briljante gitarist Django Reinhardt een succesvolle familiebusiness. Toch doet die omschrijving het talent van de drie broers tekort. Het Rosenberg Trio zet niet alleen de ‘gypsy swing’, maar nog veel meer genres naar hun vakkundige hand. Daartoe werkte het trio samen met een groot aantal artiesten onder wie Herman van Veen, Jan Akkerman, Stéphane Grapelli en Cor Bakker.
(bron: wikipedia)Charles Frank "Chuck" Mangione (uitspraak: /mændʒi'owni/) (Rochester, 29 november 1940) is een Amerikaans bugelspeler, dirigent en componist. Hij bracht sinds 1960 meer dan 30 muziekalbums uit.
In Rochester leidde Mangione samen met zijn broer Gap de formatie "Jazz Brothers". Hiermee maakte hij drie lp's die uitkwamen bij Riverside Records. Van 1958 tot 1963 bezocht hij de Eastman School of Music en hierna ging hij als trompettist spelen bij de "Jazz Messengers" van Art Blakey. Van 1968 to 1972 was Mangione... meer
Trompettist Roy Hargrove is één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de hardbop, de melodieuze en soulvolle variant van bebop. In 1987 werd Hargorve onder de hoede van Wynton Marsalis genomen, die hem introduceerde bij spelers als Bobby Watson, Ricky Ford en Carl Allen. Hargrove werd geliefd met een felle, no-nonsense stijl die volstrekt op zich zelf staat en weinig verwantschap vertoont met voorgangers. Naast jazz flirt Hargrove regelmatig met de zogenaamde new classic soul door mee te spelen op belangrijke platen in het genre van Erykah Badu en D’Angelo.
Ondanks een harde, liefdeloze jeugd wist Etta James (echte naam: Jamesetta Hawkins) uit te groeien tot een belangrijke zangeres van rhythm-and-blues, soul en later ook jazzmateriaal. Haar hoogtijdagen beleefde ze in de jaren zestig toen ze een reeks sterke songs (onder meer At Last, Tell Mama en I’d Rather Go Blind) opnam voor het beroemde Chess Records. In latere jaren leed ze onder de drugs- en eetverslavingen waardoor haar productie laag bleef. Nadat ze in 1988 definitief afkickte, nam ze nog een aantal goede albums op. Haar doorleefde stem was een rolmodel voor jongere zangeressen. Onder meer Janis Joplin, Beyoncé en Adele zongen nummers die door Etta James bekend waren geworden.
(bron: wikipedia)Marilyn Monroe pseudoniem van Norma Jean Mortenson; kerkelijke doopnaam: Norma Jean Baker, (Los Angeles, 1 juni 1926 – aldaar, 5 augustus 1962), was een Amerikaanse actrice en zangeres. Zij werd als sekssymbool een icoon in de jaren vijftig.
Marilyn Monroe had een moeilijke jeugd. Haar moeder was Gladys Pearl Mortenson, geboren Monroe,[Berniece Baker Miracle: My sister Marilyn: A memoir of Marilyn Monroe. Algonquin Books, 1994, ISBN 1-56512-070-1] eerder gehuwd met John Baker. Norma Jeans moeder liet zich nog naar... meer
‘Saxophone Colossus’ is een passende beschrijving voor deze tenorsaxofonist die tot de grootste levende jazzartiesten wordt gerekend. Sonny Rollins maakte zijn eerste platenopname op zijn negentiende, eind jaren veertig van de vorige eeuw. In tegenstelling tot Parker en Coltrane was de grootte van zijn talent onmiddellijk duidelijk. Na het onderzoeken van de hard-bop van begin jaren vijftig, nam hij van Monk het idee over om de melodie in plaats van de akkoorden als uitgangspunt te nemen in zijn improvisaties. Als een meer stadse en sardonische tegenhanger van Coltrane met zijn bezwerende zoektochten, is Rollins in staat om urenlange, onbegeleide solo’s te spelen met eindeloze variaties, voortgebracht door de meest krachtige sound die ooit uit een saxofoon werd gewrongen.
Pianist Oscar Peterson (Canada, 1925) was een van jazzartiesten met de meeste opgenomen albums. Aan het begin van zijn carrière ging hij een samenwerking aan met producer Norman Granz en sinds de jaren vijftig was hij een van de steunpilaren van Granz’ labels (Verve en Pablo). Peterson werkte hoofdzakelijk in triobezettingen met afwisselend gitaar & bas of bas & drums, maar deed ook solo-optredens en concerten met grotere groepen en een volledig orkest. Hij beschikte over een fabuleuze techniek waarmee hij altijd krachtige swingende muziek wist te produceren in een unieke eigen stijl die het midden hield tussen swing en bop.
(bron: wikipedia)Blossom Dearie (East Durham (New York), 28 april 1924 - New York City (New York), 7 februari 2009) was een Amerikaanse jazzzangeres en -pianiste (vocale jazz, cool jazz, bebop, swing, ballads). Haar stem wordt vaak omschreven als een beetje meisjesachtig.-
Als kind leerde ze piano spelen, maar dit was klassieke muziek. Toen ze tiener was, kreeg ze belangstelling voor jazz en ging ze deze muziek spelen. Na haar middelbare school trok ze naar New York om een... meer
(bron: wikipedia)Peggy Lee, artiestennaam van Norma Dolores Egstrom, (Jamestown (North Dakota), 26 mei 1920 – Bel-Air (Los Angeles), 21 januari 2002) was een Amerikaanse jazz- en popzangeres, songwriter, componist en actrice, bekend om haar verleidelijke, hese stem en gereserveerde 'coole' zangstijl. Haar bekendste nummers waren Why Don't You Do Right, Fever en Is That All There Is?.
Peggy Lee verhuisde als tiener naar Fargo, waar ze werk kreeg als zangeres bij een radiostation. Op aanraden van haar baas veranderde ze haar... meer
(bron: wikipedia)Samuel George Davis, beter bekend als Sammy Davis jr. (New York, 8 december 1925 – Beverly Hills, 16 mei 1990), was een veelzijdige Amerikaanse entertainer. Hij danste, zong, speelde vibrafoon, trompet en slagwerk, acteerde en imiteerde.
Sammy Davis jr. werd in de New Yorkse wijk Harlem geboren als de zoon van Elvera Sanchez, een Puerto Ricaanse Amerikaanse, en Sammy Davis sr., een Afro-Amerikaan. Zijn ouders waren beiden variétédansers. Hij werd opgevoed door zijn grootmoeder van vaders zijde. Toen hij drie... meer
(bron: wikipedia)Benjamin David (Benny) Goodman, bijnaam The King of Swing (Chicago, 30 mei 1909 - New York City, 13 juni 1986) was een beroemd Amerikaans jazzmusicus.
Als zoon van arme Joodse immigranten leerde hij klarinet spelen in een jeugdorkest dat door een goed doel werd gefinancierd. Op school leerde hij drummer Dave Tough kennen. Hij bleek al op jonge leeftijd een getalenteerd muzikant en speelde mee met The Austin High School Gang. Op twaalfjarige leeftijd imiteerde hij al de bekende bandleider... meer
